افزایش تحمل گیاهچه‌های ذرت به تغییرات دما از طریق همزیستی با سه گونه میکوریزا

تغییر اقلیم یکی از چالش‌های پیش روی کشاورزی است که اولین نمود آن تغییرات دمایی است. به منظور بررسی افزایش تحمل گیاهان ذرت به تغییرات دما از طریق همزیستی با سه گونه میکوریزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه دامغان در سال 1391 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل گونه‌های مختلف میکوریزا (شامل   Acaulospora longula ،Glomus moseae، Glomus claroideumو عدم تلقیح میکوریزا) و دما (10، 25 و 40 درجه سانتی‌گراد) بود. گیاهان پس از 3 هفته رشد در دمای 25 درجه سانتی‌گراد، به منظور اعمال تنش دمایی در دمای 10 و 40 درجه سانتی‌گراد در اتاقک رشد قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که افزایش و کاهش دما نسبت به 25 درجه سانتی‌گراد کاهش وزن تر و خشک گیاهان ذرت، طول برگ و ساقه، میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل را در پی داشت، که این کاهش‌ها در گیاهان تلقیح شده با میکوریزا کمتر بود. در دماهای پایین (تنش سرمایی) تلقیح با میکوریز هیچ تاثیری را از حاظ صفات ریخت شناسی در بر نداشت. گونه‌های مختلف میکوریزا افزایش میزان کارتنوئید را نسبت به گیاهان تلقیح نشده به دنبال داشتند. بالاترین میزان کارتنوئید در گیاهان تلقیح شده با G. moseae مشاهده شد که تفاوت معنی‌داری با گونه A. longula نداشت. تنش دمایی، باعث کاهش میزان آنتوسیانین و تلقیح میکوریزایی منجر به افزایش آن شد. تنش دمایی، کاهش میزان فلاونوئیدها را در برداشت که این کاهش در گیاهان تلقیح شده با میکوریزا کمتر بود. میزان پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدهید تحت تنش افزایش یافت، که گونه‌های G. moseaeو claroideum G.در کاهش آنها نسبت به A. longula موفق‌تر بودند. میزان ترکیبات فنلی گیاهان ذرت در تلقیح با گونه‌های میکوریزا نسبت به گیاهان شاهد، 23-17 درصد کاهش داشت.