افراز آهنگ لغزش بین گسل‌ها‌‌ی فعال بخش جنوبی البرز مرکزی با وارد کردن برهمکنش مکانیکی بین گسل‌ها‌‌

Authors

  • اصغر راست‌بود 1دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
  • هانیه طباطبائی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران
Abstract:

برای یک گسل ایده‌آل در محیط کشسان، توزیع لغزش حول یک مقدار مرکزی بیشینه، متقارن و بیضی‌شکل است، ولی در طبیعت این توزیع نه به شکل بیضی و نه متقارن است. توزیع آهنگ لغزش در صفحه گسل به برهمکنش پارامترهای متعددی از جمله هندسه خود گسل و گسل‌ها‌‌ی مجاور، شرایط مرزی روی گسل‌ها‌‌ و مناطق دور و معادله رفتاری محیط اطراف بستگی دارد. از طرفی بررسی این توزیع، نقش مهمی در بررسی انتقال لرزه‌خیزی از یک گسل به گسل‌ها‌‌ی دیگر دارد. باتوجه به واقع شدن کلان‌شهر تهران در بخش جنوبی البرز مرکزی، بررسی برهمکنش مکانیکی بین گسل‌ها‌‌ی فعال شمال تهران، اهمیت ویژه‌ای در تحلیل خطر لرزه‌ای در پایتخت دارد. در این تحقیق با در نظر گرفتن یک نیم‌فضای کشسان همگن و همسان برای منطقه مورد بررسی اطلاعات هندسی گسل و پارامترهای رئولوژیکی منطقه از منابع متفاوت انتخاب و ثابت فرض شد. در ادامه شرایط مرزی تنش با استفاده از مشاهدات GPS محاسبه شد که عامل ایجادکننده لغزش در گسل است. بر این اساس جهت بیشینه کوتاه‌شدگی در منطقه مورد بررسی دارای امتداد N36.5◦E است که دامنه آن بزرگ‌تر از جهت بیشینه کششی است. سپس گسل‌ها‌‌ در راستای عمود برهم قفل و در راستای مماسی به‌صورت آزاد رها شدند. با اِعمال شرایط مرزی به سامانه گسلی، آهنگ لغزش بین گسل‌ها‌‌ افراز شد. برای افراز از روش المان‌های مرزی استفاده شد. مدل نابرجایی تحلیلی اکادا (1985) نیز درحکم حل اساسی انتخاب شد.     نتایج حاصل، نشانگر خروج آهنگ لغزش توزیع شده روی گسل‌ها‌‌ از حالت متقارن و بیضی‌شکل است و از وجود برهمکنش بین گسل‌ها‌‌ تحت تأثیر تنش منطقه‌ای و هندسه گسل‌ها‌‌ی مجاور حکایت می‌کند. همچنین اکثر گسل‌ها‌‌ دارای رفتار چپ‌گرد و معکوس‌اند و آهنگ لغزش‌های چپ‌گرد عموماً بیشتر از آهنگ لغزش‌های معکوس است. علت بیشتر بودن آهنگ لغزش چپ‌گرد نسبت به آهنگ لغزش معکوس در مورد اکثر گسل‌ها‌‌ ناشی از دو عامل برهمکنش مکانیکی بین گسل‌ها‌‌ و تمایل محورهای اصلی جهت بیشینه کوتاه‌شدگی و کشیدگی تانسور آهنگ تنش منطقه‌ای نسبت به امتداد گسل‌ها‌‌ است، به‌نحوی‌که تصویر مؤلفه‌های اصلی تنش در امتداد اکثر گسل‌ها‌‌ بیشتر از تصویر مؤلفه‌های متناظر در امتداد عمود بر آنها است. از طرفی در مدل‌سازی صورت گرفته شیب گسل‌ها‌‌ ثابت در نظر گرفته شده است، درحالی‌که به‌ویژه در مورد گسل‌ها‌‌ی معکوس، شیب گسل با عمق تغییر می‌کند    

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تغییرات تنش و آهنگ کرنش در البرز مرکزی با استفاده از سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها و بردارهای سرعت GPS

البرز به عنوان یکی از ایالت‌های لرزه‌زمین‌ساختی مهم در ایران به دلیل استقرار کلان‌شهر تهران در بخش‌های جنوبی آن از نظر سوانح طبیعی، به خصوص زمین‌لرزه، دارای خطرپذیری بالایی است. اهمیت این ناحیه همچنین باعث توسعۀ شبکه‌ای نسبتاً متراکم از ایستگاههای GPS در اطراف آن شده است. در این مطالعه از داده‌های سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها که از منابع مختلف به دست آمده‌اند، برای وارون‌سازی تانسور تنش در البرز ...

full text

تحلیل ریخت‌زمین‌ساختی دامنه جنوبی البرز مرکزی

تحلیل و بررسی مورفوتکتونیک حوضه‌ی آبریز می‌تواند در شناخت تکتونیک فعال منطقه مفید بوده و اطلاعات مهم و ارزشمندی در مورد شرایط زمین‌ساختی منطقه و میزان فعالیت تکتونیکی منطقه‌ی مورد نظر، در اختیار ما قرار دهد. در این مقاله زمین‌ساخت فعال دامنه‌ی جنوبی البرز مرکزی در حوضه‌های آبریز جاجرود، ایوانکی و حبله‌رود (گلوشوت) با استفاده از شاخص‌های مورفومتری ناهنجاری سلسله مراتبی (Ha)، شاخص انشعابات (Bi)، ...

full text

نشانههای زمینریختی زمینساخت فعال حوضه رودخانه کرج در دامنه جنوبی البرز مرکزی، شمال ایران

در این مقاله به بررسی زمینساخت فعال نسبی حوضه کرج بر اساس شاخصهای زمینریختی پرداخته‌شده است. این شاخصها عبارتند از: شاخص طول- شیب رودخانه...

full text

آرایش هندسی مسیرهای در گستره کن-کرج (بخش جنوبی البرز مرکزی) بر پایه وارون‌سازی چند مرحله‌ای

        هدف اصلی این پژوهش، تحلیل تاریخچه تنش دیرینه در محدوده کن- کرج است. فازهای تنش دیرینه با استفاده از تعدادی گسل متوسط مقیاس دارای خطواره‌های لغزشی، تعیین و دسته‌بندی شدند. نتایج حاصل، با توجه به برخی پدیده‌‌های زمین‌شناسی دیگر همچون سطح محوری چینها، صفحات تزریق، و صفحات استیلولیت کنترل شدند. موقعیت محورهای اصلی تنش  و شکل هندسی بیضوی تنش  در فضای تنش چهار بعدی توسط تعیین محور چرخش در هر ...

full text

بررسی فرآیندهای ژئومورفولوژیکی موثر بر زمین لغزش در دامنه های جنوبی البرز مرکزی

برای پهنه بندی خطر زمین لغزش ، روش های متعددی در نقاط مختلف دنیا به کا گرفته شده است . هر یک از این روش ها با توجه به خصوصیات زمین شناسی ، زمین ریخت شناسی ، آب و هوایی و . . . مناطق مورد مطالعه را پهنه بندی می کنند . به علت کیفی بودن برخی از متغیرها ، عدم قطعیت در داده ها و نیز نقش متغیرهای لفظی (حرفی) در کاهش پیچیدگی ابهامات در پیش بینی پدیده های طبیعی مانند زمین لغزش ، استفاده از روش های هوشم...

15 صفحه اول

تغییرات زمانی- مکانی پوشش برف دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی

با توجه به نقش کلیدی پوشش برف در تأمین منابع آب و اثرگذاری آن بر سیستم‏های زیست‏محیطی، هدف از مطالعة حاضر پایش پوشش برف و تغییرپذیری مکانی و زمانی آن در دامنه‏های جنوبی البرز است. بدین منظور، از داده‏های ساعتی و ماهانة ایستگاه‏های منطقه و محصولات برف‏سنجندة مودیس استفاده شد. ارزیابی دقت داده‏های سنجنده در مقابل داده‏‏های ایستگاهی بیانگر ارتباط مناسب میان آن‏هاست؛ به‏طوری‏که در صورت حذف محدودیت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  78- 95

publication date 2013-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023