اصلاحات ارضی و مسئلۀ سلب مالکیت از مالکان زن(1341-1351ش)؛ مطالعه موردی: غرب ایران

Authors

Abstract:

هدف: هدف کلی مقالۀ حاضر تبیین تحول وضعیت اربابان و مالکان زن در جریان اصلاحات ارضی و نشان دادن چرایی و چگونگی سلب مالکیت از زنان و نیز، پیامدهای آن است. روش/ رویکرد پژوهش: رویکرد تحقیق حاضر کیفی است. داده‌ها بر پایۀ اسناد و منابع کتابخانه‌ای و براساس نمونه‌گیری هدفمند گردآوری شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش گراندد تئوری استفاده شد. یافته‌های پژوهش: یافته‌ها نشان می‌دهد در جریان اصلاحات ارضی در ابعاد وسیعی از زنان سلب مالکیت شده‌است. مهم‌ترین عوامل سلب مالکیت از زنان عبارت‌اند از: قانون اصلاحات ارضی، غایب‌بودن مالکان زن، حق نسق و نسق‌بندی که در عرف جامعۀ روستایی و مردسالار ایران حقوقی مردانه تلقی می‌شد و درنهایت سقوط نظام ارباب‌رعیتی. سلب مالکیت از زنان پیامدهای متعددی داشت؛ سلطه‌پذیری و انقیاد زنان روستایی، نابرابری زنان روستایی با زنان شهری، خودسوزی زنان روستایی و گسترش مالکیت حقوقی ازجمله پیامدهای حذف زنان از نظام مالکیت زمین در مناطق روستایی بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیامدهای اصلاحات ارضی در غرب ایران (مطالعۀ موردی: ایلام، کرمانشاه و لرستان)

در این مقاله علاوه بر پیامدهای اصلاحات ارضی در غرب ایران به عنوان مسئلۀ اصلی تحقیق، علل و عوامل و چگونگی اجرای برنامۀ اصلاحات ارضی نیز بررسی شده است. رویکرد پژوهش، کیفی بوده و داده‌ها از آرشیو ملی اسناد و منابع کتابخانه‌ای، جمع‌آوری و به روش گراندد تئوری تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌ها نشان داد که اجرای اصلاحات ارضی در ایران متأثر از فشار نظام سرمایه‌داری جهانی، منجر به رکود کسب و کار روستایی و...

full text

مواجهة عمده مالکان با مرحلة اول اصلاحات ارضی در کردستان ایران

مرحلة اول برنامة اصلاحات ارضی فقط عمده‌مالکان را شامل می‌شد، این پروژه در سراسر کشور دارای اهداف واحدی بود، اما در مناطق مختلف با واکنش‌های متفاوتی روبه رو شد. مالکان، با توجه به امکانات و شرایط موجود، به اقدامات گوناگونی برای ممانعت از اجرای برنامه و مخالفت با سیاست‌های دولت دست زدند. مسئله‌ای که در مقالة حاضر مورد پژوهش قرار می‌گیرد، نحوة برخورد عمده‌مالکان کردستان با مفاد قانون اصلاحات ارضی ...

full text

گذری بر قانون اصلاحات ارضی در ایران

بررسی قانون اصلاحات ارضی که در نوع خود یکی از مهمترین اقدامات رژیمپهلوی در دهه 40بوده، به تنهایی در این مقاله ممکن نمیباشد؛ اما تلاش گردیده تا ضمنرهیافت شرایط ایران در آستانه اصلاحت ارضی و فرجام نهایی آن مروری هر چند بهاختصار صورت پذیرد.در این مقاله محدود روشن میشود که هر چند اصلاحات ارضی یک قانون پیشروو مبتنی بر اهداف بلندپروازانه است، از آنجا که برآمده از نیازهای واقعی جامعه ایران نبودو یا سی...

full text

خاطرۀ اصلاحات ارضی مطالعۀ موردی: شهرستان...

در این مقاله واقعۀ اصلاحات ارضی را در حافظۀ جمعیِ افرادی که این برنامه را تجربه کرده اند، بررسی می کنیم. رویکرد نظری مورد استفاده در این مطالعه، نظریۀ کادرهای اجتماعی حافظه و رویکرد حال گرا در مطالعات حافظۀ جمعی است. تعداد بیست نمونه را با روش نمونه گیری نظری انتخاب و با استفاده از روش مصاحبۀ غیرساختمند مطالعه کردیم. منطقۀ مطالعه شهرستان تالش در استان گیلان است. یافته ها نشان می دهند «خاستگاه طب...

full text

یک نمونه از موانع بر سر راه اصلاحات ارضی: قتل رئیس اصلاحات ارضی فیروزآباد در آبان‌ 1341

هدف: گزارش قتل رئیس اصلاحات ارضی فیروزآباد فارس و پیامدهای آن. روش/ رویکرد پژوهش: داده های این گزارش از اسناد موجود در سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی و اسناد شخصی فرهاد عابدی فرزند مقتول گرداوری شده است. از منابع کتابخانه ای برای تهیه اطلاعات زمینه‌ای از رویداد نیز بهره برده‌ایم. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: قانون اصلاحات ارضی به عللی نظیر ث...

full text

بررسی پیامدهای اصلاحات ارضی در استان فارس (مطالعه موردی؛ روستای قلات)

اصلاحات ارضی نخستین لایحه از لوایح شش‌گانة انقلاب سفید (انقلاب شاه و ملت) بود که توسط محمدرضا شاه پهلوی در سال 1340 با اهداف مختلف به اجرا گذاشته شد. برانداختن ملوک الطوایفی و از بین بردن نظام ارباب و رعیتی از جمله اهداف اصلاحات ارضی بود. استان فارس ـ که در این برهه از آن به عنوان استان هفتم یاد می‌شد ـ و به عنوان یکی از مهم‌ترین و وسیع‌ترین استان‌های زراعی ایران به حساب می‌آمد، در جریان قانون ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 2

pages  6- 21

publication date 2017-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023