اصطکاک شناسی مواد آب‌بند لاستیکی

آب‌بندها مانع از نشت سیال یا گاز از دستگاه و ورود آلودگی به دستگاه می‌شوند. آب‌بندها به دو دسته آب‌بندهای پویا و ایستا تقسیم می‌شوند. بسته به نوع کاربرد و شرایط مورد استفاده آن‌ها می‌توانند از فلزات، پلاستیک‌های منعطف، لاستیک‌ها و مواد چندسازه ساخته شوند. لاستیک‌ها با توجه به ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود پرکاربردترین مواد هستند. برخی از عوامل شایع در ایجاد وادادگی آب‌بندها عبارتند از: طراحی، اندازه، برهم‌کنش روغن-لاستیک، سایش،شرایط محیطی و بارگذاری. بسیاری از این وادادگی ها مربوط به مسائل اصطکاک‌شناسی می‌باشد. گرمایش اصطکاکی ممکن است باعث افزایش دما و تسریع تخریب شیمیایی یا حرارتی آب‌بندهای لاستیکی شود. از طرفی درجه حرارت بالا می‌تواند سختی آب‌بندهای لاستیکی را کاهش دهد و به دنبال آن وادادگی‌های دیگری را به دنبال داشته باشد. اصطکاک‌شناسی علم و فناوری برهم‌کنش سطوح در حال حرکت می‌یاشد و شامل مطالعه و کاربرد اصول اصطکاک، رفتگی و روانکاری است. ضریب اصطکاک سطح لاستیک را می‌توان با توجه به عوامل موثر آن که شامل بخش‌های چسبش، تغییر شکل(پسماند)، گرانرو و هم‌چسبی(پارگی) می‌باشد، بیان کرد. ضریب اصطکاک یکی از خواص کنترل کننده لاستیک در نوع رفتگی است. در حالت کلی رفتگی به سه نوع خستگی، سایشی، گوله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای شدن رخ می‌دهد. در عمل ترکیبی از سه شکل رفتگی اتفاق می‌افتد و مشخص کردن سهم هر یک از آنان در طول رفتگی مشکل است.شناخت رفتار اصطکاکی و سازوکار رفتگی لاستیک‌های ویژه آب‌بندی در تعیین عملکرد و عمر سرویس‌دهی آنها مهم است و همچنین درک عمیقتر این رفتارها می‌تواند به طراح کمک کند تا موادی با خواص مناسب برای کاربردهای مشخص در آب‌یندی انتخاب کند.