اصطلاح هورقلیا در اندیشۀ شیخ احمد احسایی و سهروردی

author

  • علی اکبر باقری دانشجوی دکتری علوم سیاسی (ریشه‌های انقلاب)، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
Abstract:

به نظر می‌رسد واژۀ «هورقلیا» یکی از مفاهیم کلیدی برای حل بسیاری از دشواری‌ها و موارد نامفهوم در ‌اند‌یشه و آرای شیخ احمد احسایی است؛ زیرا وی بارها در مواردی همچون حیات دنیوی امام عصر (عج)، معراج جسمانی رسول خدا (ص) و معاد جسمانی، کوشیده است همۀ آنها را با همین حیات و جسم هورقلیایی توجیه و تفسیر کند. از این‌رو، با فهم و درک مفهوم این واژه کلیدی می‌توان در بسیاری از موارد‌، در بررسی آثار و عقاید وی از آن بهره جست. برای نخستین ‌بار سهروردی در حکمت اشراق خویش از عالم هورقلیا سخن به میان آورده و به شرح و بسط آن پرداخته است. اما مروج این اصطلاح شیخ احمد احسایی‌ است. در این مقاله می‌کوشیم معنا و مفهوم واژۀ «هورقلیا» را، که بارها در آثار سهروردی و شیخ احمد احسایی، مؤسس فرقۀ شیخیه، به کار رفته است، تبیین کنیم. سپس دیدگاه وی را در این زمینه برسی کرده، در انتها چگونگی توجیه معراج رسول خدا و معاد جسمانی با استفاده از این مفهوم را، نقد می‌کنیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اصطلاح هورقلیا درمنظومه فکری شیخ احمد احسایی

دیدگاه‌های شیخ احمد بن زین الدین احسائی جدال‌‌هایی پُر دامنه در عرصۀ پاره‌‌‌ای از مباحث فکری برانگیخته است‌‌‌‌. «هورقلیا» یکی از واژه‌های کلیدی نظام فکری شیخ احمد احسائی است که در آثار متفکران پیش از او - از جمله شیخ اشراق - نیز به‌کار رفته است‌‌‌‌. ضمن توجه به پیشینۀ پژوهش‌‌‌‌‌‌، ‌با بررسی اجمالی هورقلیا در لغت و اصطلاح خاص احسائی‌‌‌‌‌‌، ‌نشان داده شده که مراد احسائی از هورقلیا در موارد گوناگون...

full text

مبانی اندیشۀ سیاسی شیخ اشراق

با وجود آنکه شیخ اشراق به معنای رایج کلمه، فیلسوف سیاسی نیست؛ در عین حال به دلیل اهتمام جدی‌اش نسبت به تعریف و تبیین جایگاه حکیم متأله در رأس هرم ریاست تامه دینی و دنیایی و نیز بواسطه ماجرای تراژیک تکفیر و قتلش (که شائبه سیاسی بودن فعالیت‌های وی را تقویت نموده است) مورد توجه پژوهندگان حوزۀ اندیشه‌های سیاسی واقع شده است. شیخ اشراق از اندیشه‌های حکمی فهلویون و حکمای پارس و نیز حکمت اشراقی افلاطون...

full text

اندیشه سیاسی شیخ شهاب الدین سهروردی

شیخ اشراق برای حکمت عتیق اهمیت فراوانی قائل شده و حکمای باستان را در درک حقیقت مصیب دانسته است. وی از یک سو درصدد بود تا حکمت زردشت و افلاطون را با یکدیگر ترکیب کند و از سوی دیگر حکمت واحد و کلی و جاودانهای را به وجود آورد که از آموزههای دینی و اسلامی برخوردار باشد. روش شناخت شهودی در اندیشه سهروردی در مرکز قرار میگیرد و دو پایه استدلال و شهود اشراقی پایه های حکمت ذوقی او را تشکیل میدهد. دغدغه ...

full text

بررسی اندیشه‌ی شهرسازی شیخ شهاب الدین سهروردی

چکیده امروزه با گسترش مسائل و مشکلات در کشورهای مختلف جهان و ناکارآمدی نظریه‌های وارداتی در برخی زمینه ها، ضرورت بکارگیری اندیشه‌های مرتبط با زمینه‌های فکری و اعتقادی را در علوم مختلف از جمله شهرسازی را دوچندان می‌کند، بهره‌گیری از مبانی نظری و اصول معماری و شهرسازی اسلامی و در این راستا مطالعه‌ی آثار و اندیشه متفکرین مسلمان می‌تواند موثر باشد، هدف این پژوهش بررسی اندیشه سهروردی در ابعاد مختلف ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 53

pages  199- 217

publication date 2012-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023