اشاراتی بر تحلیل ساختاری – محتوایی لیکو، شعر شفاهی بلوچی

مقالة حاضر به هدف معرفی ویژگی‌های سبکی لیکو، گونه‌ای از شعر شفاهی بلوچی، تدوین شده است. لیکو تک‌بیتی است مقفا و با وزن هجایی که با استناد به یافته‌های پژوهش حاضر از ویژگی‌های سبکی مشخصی به لحاظ نوع واژگان، تشبیهات، سازوکار استعاری غالب، بازنمود نگرش‌های قومی و محتوای واقع‌گرایانة آن برخوردار است. در این پژوهش یکصدو سی و پنج بیت لیکو به ترتیب از کتاب صد لیکو (مؤمنی، 1384)، خبرنامة بلوچستان (Axenov,1990)، منابع اینترنتی و مصاحبه با گویش‌ور بلوچ مکرانی گردآوری شد. آنگاه پنجاه لیکو به طور تصادفی انتخاب و به کمک گویش‌ور بلوچی تصحیح و ترجمه شد. سپس ترجمه‌ها با ترجمه‌های موجود در منابع مذکور مقایسه شد و تصحیحات اعمال گردید و در نهایت با توجه به محدودیت فضای مقاله، بیست ودو بیت لیکو که به لحاظ سبکی و معنایی معرف خوبی برای این مجموعه به شمار می‌آمد و واژگان و محتوای آن در گفتمان دانشگاهی قابل عرضه بود انتخاب شد. نوع واژه‌های به کار رفته در لیکو، تشبیهات و سبک واقع‌گرای آن مهم‌ترین ویژگی‌های این‌گونه از شعر شفاهی به شمار می‌آید. از جمله اشعار گویشی دیگری که به لحاظ ساختار و محتوا شبیه به لیکو به نظر می‌رسد، بیت کردی است.