استفاده از ابزارهای پشتیبان تصمیم‌گیری در مدیریت و برنامه‌ریزی پسماند شهری (مطالعه موردی: مکان‌یابی محل دفن استان البرز)

تولید زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست­محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زاید جامد، یکی از مشکلات اساسی است. رشد نمایی جمعیت شهرنشین کشورهای در حال توسعه در دهه­های گذشته و سرعت گرفتن پدیده شهرنشینی، ضرورت توسعه پایدار محیط­زیست و مدیریت کارآمد زایدات را به وجود آورده است. هدف مطالعه جاری، اعمال انواع عملیات تحلیل­های مکانی، با بهره­گیری از فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی و اولویت­بندی مکان­های دفن پیشنهادی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP است. به همین منظور، ابتدا لایه­های اطلاعاتی مؤثر در مکان­یابی دفن محدوده مورد مطالعه(لایه کاربری اراضی، رودخانه­ها، تالاب­ها، جاده­ها، مناطق حفاظتی، خاک­شناسی، آب­‌های زیرزمینی، مرفولوژی، زمین­شناسی و ...) شناسایی و با مراجعه به سازمان­ها و مراکز اطلاعاتی تهیه شد. سپس این لایه­های اطلاعاتی (نقشه­های رقومی) وارد محیط نرم­افزار GIS 9.2 Arc شد. در مرحله بعد با توجه به محدودیت­ها، گزینه­های مناسب دفن زباله با استفاده از GIS شناسایی شدند و به عنوان داده­های ورودی برای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به کار رفتند. نتایج این بررسی مبین این واقعیت است که 4 منطقه واقع در جنوب شهر کرج استعداد بالقوه دفن زباله را دارند. همچنین با کمک AHP امکان اولویت­بندی گزینه­ها و تعیین وزن معیارهای مؤثر در تصمیم­گیری وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان داد معیار عمق آب زیرزمینی و شیب زمین در پژوهش حاضر از اهمیت بیشتری نسبت به سایر معیارها برخوردارند و گزینه 3 دارای بیشترین شایستگی برای انتخاب محل دفن بهداشتی پسماند می­باشد.