استخراج، شناسایی و مقایسه ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس گل، برگ، ساقه و سرشاخه گلدار بومادران کوهستانی (Achillea vermicularis Trin.)

Authors

  • غلامرضا نجفی استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، ایران
  • فاطمه سفیدکن استاد، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • پروین صالحی شانجانی استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
Abstract:

بومادران کوهستانی با نام علمی Achillea vermicularis Trin. از خانواده Asteraceae است. در طب سنتی ایران دم‌کرده این گیاه برای درمان بیماری‌هایی مثل آرتریت، گاستریت، آسم و انواع بیماری‌های کبدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق برای اولین بار، ابتدا بذر بومادران کوهستانی از استان آذربایجان‌غربی جمع‌آوری شده و در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات البرز واقع در شهرستان کرج وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور کشت شد. به‌منظور بررسی و مقایسه کمّی و کیفی اسانس سرشاخه گلدار و هر یک از اجزای آن (گل، برگ و ساقه) به‌صورت مجزا، پس از جمع‌آوری گیاه در زمان اوج گلدهی، جدا کردن اندام‌ها و خشک کردن در سایه، اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب انجام شد. اسانس‌های حاصل با استفاده از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه کمّی و کیفی قرار گرفتند. بیشترین بازده اسانس (W/W نسبت به وزن خشک) از گل (53/0%) و برگ (52/0%) و کمترین بازده اسانس از ساقه (24/0%) بدست آمد. بازده اسانس کل سرشاخه گلدار نیز 43/0% بود. طبق این نتایج، اسانس‌گیری از گل‌های بومادران کوهستانی و حذف سایر اندام‌های هوایی (که برای برخی گونه‌های دیگر بومادران مرسوم است) منجر به هدر دادن مقدار زیادی اسانس موجود در برگ و ساقه شد. تعداد 29 ترکیب در اسانس‌ها شناسایی شد که 8،1-سینئول، پیپریتون و کامفور در همه اسانس‌ها به مقدار قابل‌توجه وجود داشتند. مقدار کامفور در اسانس‌ها از 1/4% (در اسانس ساقه) تا 2/19% در اسانس سرشاخه گلدار متغیر بود. کمترین مقدار 8،1-سینئول (3/3%) در اسانس ساقه و بیشترین مقدار آن (3/23%) در اسانس گل مشاهده شد. همچنین اسانس ساقه دارای کمترین مقدار پیپریتون (9/4%) و اسانس سرشاخه گلدار دارای حداکثر مقدار پیپریتون (4/26%) بود. همچنین تفاوت‌های ویژه‌ای بین اسانس اندام‌های مختلف دیده ‌شد. حضور برخی ترکیب‌ها مثل 1/31% هپتادکان، 6/18% هگزادکانول، 5/4% n-هنی کوسان و 1/3% n-اکتادکان فقط در اسانس ساقه، 6/13% جرماکرن D در اسانس سرشاخه گلدار از دیگر تفاوت‌های اسانس اندام‌های مختلف بومادران کوهستانی بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

استخراج، شناسایی و مقایسه ترکیب های تشکیل دهنده اسانس گل، برگ، ساقه و سرشاخه گلدار بومادران کوهستانی (achillea vermicularis trin.)

بومادران کوهستانی با نام علمی achillea vermicularis trin. از خانواده asteraceae است. در طب سنتی ایران دم کرده این گیاه برای درمان بیماری هایی مثل آرتریت، گاستریت، آسم و انواع بیماری های کبدی مورد استفاده قرار می گیرد. در این تحقیق برای اولین بار، ابتدا بذر بومادران کوهستانی از استان آذربایجان غربی جمع آوری شده و در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات البرز واقع در شهرستان کرج وابسته به مؤسسه تحقیقات...

full text

بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس بومادران کوهستانی Achillea vermicularis Trin.

از اسانس اکثر گونه‌های بومادران در صنایع مختلف دارویی و بهداشتی استفاده می‌شود. به علت شرایط اقلیمی مناسب و سایر عوامل خاص جغرافیایی گیاهان متنوع و زیادی در بیشتر مناطق ایران می‌رویند که اکثرآنها خواص متفاوتی را دارا می‌باشند. استفاده صحیح از گیاهان دارویی مستلزم شناخت و بررسی دقیق ترکیبهای شیمیایی موجود در آنها است. تجزیه و شناخت کامل چنین گیاهانی از نظر بحث داروشناسی اهمیت زیادی دارد. در این ...

full text

استخراج، شناسایی و مقایسه ترکیبهای تشکیل‌دهنده اسانس برگ، ساقه و میوه برگ‌بو (Laurus nobilis L.)

برگ‌بو با نام علمی Laurus nobilis L. گیاهیست به‌صورت درخت و درختچه، همیشه سبز و ناخزان که در شرایط مساعد ارتفاع آن به 15-20 متر می‌رسد. از اسانس برگ‌بو به‌عنوان داروی ضد لارو و نیز برای رفع درد مفاصل، تشنجهای عضلانی، گرفتگی عضلات و ایجاد بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. همچنین برگهای آن جهت خوشبو کردن و نیز به‌عنوان ادویه در تهیه ترشیجات بکار می‌رود. در این تحقیق، به منظور بررسی کمی و کیفی اسانس بر...

full text

بررسی ترکیبهای موجود در اسانس گل بومادران هزار برگ Achillea millefolium L. Subsp. Millofolium

بومادران هزار برگ از جمله گیاهان با ارزش دارویی است که در ایران در دامنه های البرز، اطراف دماوند و در آذربایجان و اطراف تبریز می روید. در این تحقیق گونه مورد آزمایش از روستایی در اطراف تبریز، به نام هربی جمع آوری و به روش تقطیر با آب از گلهای خشک شده آن اسانس گیری گردیده و بازده اسانس 0.47 درصد و محاسبه گردیده است. سپس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی مورد ((GC و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف س...

full text

مقایسه کمی و کیفی اسانس اندام‌های مختلف (ساقه، برگ، گل و کل اندام هوایی) بومادران خزری (Achillea filipendula Lam.)

مقدمه: بومادران خزری با نام علمی Achillea filipendula Lam. گیاه دارویی و معطر است که در شرایط مساعد ارتفاع آن به 80 تا100 سانتی‌متر می‌رسد. در این تحقیق برای اولین بار اقدام به کشت این گیاه و بررسی اسانس اندام‌های مختلف آن شد. هدف: در این پژوهش، برای مشخص کردن اندام گیاهی مناسب از بومادران خزری برای اسانس‌گیری، بذر این گونه از استان آذربایجان شرقی جمع‌آوری و در ایستگاه تحقیقات البرز (کرج) کشت ش...

full text

استخراج و شناسایی ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه بومادران Achillea Santolina

در این تحقیق،  میزان مواد موثره اسانس گیاه بومادران (Achillea Santolina) در مراتع کرسنک استان چهار محال و بختیاری جهت پی بردن به خصوصیات شیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است.گیاه بومادران (Achillea Santolina)، گیاهی است از تیره کاسنی (Compositeae)، پایا، به ارتفاع 50-30 سانتیمتر، ساقه ایستاده ، برگها پوشیده از کرک، پهن یا خطی است. از گیاه مذکور در اواسط اردیبهشت ماه سال 1387 در مرحله رویشی برداشت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 31  issue 5

pages  743- 752

publication date 2015-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023