از جسمانیت تا روحانیت: مقایسه آرای ملاصدرا و امام خمینی(س) در حدوث نفس

یکی از مسائل مطروحه پیرامون نفس، کیفیت آن از حیث حدوث جسمانیت و روحانیت آن است. نظر دو حکیم اسلامی، یعنی ملاصدرا و امام خمینی در مورد این مسأله در این مقاله مورد مقایسه قرار گرفته است. در این نوشتار، ابتدا در مورد ذومراتب بودن و نشآت نفس (از جسمانیت تا روحانیت) که مورد ادعای دو حکیم مسلمان است مباحثی مطرح گشته و در ادامه براهین دوازدگانه‌ای را در سه دسته اصلی مطرح و باطل می‌کنند: 1) بطلان ادله روحانیت یا تجرد ابتدایی نفس؛ 2) بطلان ادلة قِدم زمانی نفس؛ 3) بطلان ادلة حدوث زمانی نفس قبل از بدن.  سپس، اختلاف‌نظر این دو حکیم در براهین مذکور مورد توجه قرار گرفته و نهایتاً نتیجه گرفته شده است که گرچه این دو حکیم در کلیات بحث، اختلاف‌نظری ندارند، اما در جزئیات دیدگاه‌های متفاوتی ارائه کرده‌اند.