ارزیابی یکپارچه سامانه منابع آب خراسان جنوبی در سطح استراتژیک با استفاده از چارچوب هدفگرا (GOF)

Authors

  • علی باقری استادیار / گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
Abstract:

یکی از مهم‌ترین مراحل برنامه‌ریزی و اجرای مدیریت یکپارچه منابع آب، ارزیابی سامانه‌های منابع آب است. در ارزیابی یکپارچه می‌بایست مشکلات سامانه شناسایی شده و روابط علت و معلولی مشخص ‌گردند. اما از آنجا که معمولا سطوح مختلف در ارزیابی، به خصوص سطح استراتژیک کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، روابط علت و معلولی به درستی تعیین نمی‌شود که می‌تواند مدل‌سازی، سیاست‌گذاری و در نهایت مدیریت سامانه را دچار اشکال کند. در تحقیق حاضر از چارچوب هدفگرا در سطح استراتژیک برای ارزیابی یکپارچه استفاده می‌شود. چارچوب هدفگرا شامل بخش‌های مقیاس، دامنه، بعد، زمینه کلی، زمینه و زیرزمینه‌ها می‌باشد. با درنظر گرفتن این بخش‌ها، روابط علت و معلولی سامانه مشخص گردیده و بر اساس آن نشانگرهای لازم برای ارزیابی مشخص می‌شوند. برای بررسی عملی این چارچوب استان خراسان جنوبی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. پس از تعیین نشانگرها، مقادیر آنها کمی شده و روند هریک مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج نشان می‌دهد گرچه در بخش کشاورزی افزایش برداشت وجود داشته، اما تولید و ارزش افزوده در واحد سطح روند کاهشی نشان می‌دهد. به عبارتی آب اضافی برداشت شده، برای افزایش سطح زیر کشت بوده است، در حالی‌که کارایی روند کاهشی داشته است. در مورد محصولات باغی که سیاست‌گذاری‌ها در جهت افزایش سطح زیر کشت آنها بوده است روند نزولی تولید در واحد سطح کاملا قابل توجه است. اثرات این ضعف‌ها در بخش‌های دیگر یعنی اقتصادی و اجتماعی شامل کاهش اشتغال در بخش کشاورزی و مهاجرت از روستا به شهر دیده می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از روش منطق فازی (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

روند روبه‌رشد استان خراسان جنوبی در سال‌های اخیر از یک‌سو و قرار داشتن این استان در یک منطقه خشک و نیمه‌خشک از سوی دیگر، راهبردهای منابع آب در این منطقه را بیش از پیش ایجاب می‌کند. یکی از راهکارهای مدیریتی منابع آب، شناسایی مناطق آبی با پتانسیل‌های مختلف و بهره‌برداری از آن‌ها با توجه به ظرفیتشان می‌باشد. هدف از این پژوهش پهنه‌بندی مناطق با پتانسیل آبی در استان خراسان جنوبی با استفاده از عوامل ...

full text

ارزیابی سناریوهای مختلف مدیریت منابع آب دشت تالار با استفاده از مدل‏سازی آب زیرزمینی و سیستم‌های یکپارچه منابع آب

آب‌های زیرزمینی به­عنوان یکی از منابع مهم و عمده تامین آب شرب و کشاورزی به­ویژه در مناطق شمال کشور مطرح می­باشد. همچنین افزایش فاصله بین عرضه و تقاضا، توجه جدی به مبانی تخصیص بهینه آب را اجتناب‌ناپذیر نموده و مدیریت عرضه و تقاضای آب را ضروری می‏نماید. بنابراین شناخت عوامل مهم تغذیه و تخلیه آب زیرزمینی از فاکتورهای اساسی در مدیریت صحیح جامع منابع آب از جمله بخش کشاورزی می‌باشد. در این پژوهش از م...

full text

ارزیابی یکپارچه سیستم منابع آب محدوده مطالعاتی عجب‌شیر بر اساس چارچوب حسابداری آب SEEA-Water

یکی از چارچوب‌های تحلیلی که برای ارزیابی یکپارچه منابع آب مورداستفاده قرار می‌گیرد چارچوب حسابداری آب است. نظام حسابداری آب به‌عنوان ابزاری برای سازمان‌دهی و ترکیب داده‌های گردآوری‌شده از منابع مختلف به‌منظور تدوین یک سیستم اطلاعاتی و فراهم نمودن امکان ارزیابی یکپارچه سیستم‌های منابع آب از طریق پیوند بین داده‌های فیزیکی و اقتصادی معرفی می‌شود. در این تحقیق برای محدوده مطالعاتی دشت عجب‌شیر با اس...

full text

ارزیایی سیستم منابع آب با رویکرد یکپارچه بر اساس چارچوب حسابداری آب در محدوده مطالعاتی مشهد

ارزیابی به‌عنوان یکی از گام‌های اساسی مدیریت یکپارچه منابع آب از مهم‌ترین مراحل برنامه‌ریزی و اجرای آن است. در این راستا، نظام حسابداری آب به‌عنوان ابزاری برای سازماندهی و ترکیب داده‌های گردآوری شده از منابع مختلف به‌منظور تدوین یک سیستم اطلاعاتی و فراهم آوردن امکان ارزیابی یکپارچه سیستم‌های منابع آب از طریق پیوند بین داده‌های فیزیکی و اقتصادی معرفی می‌...

full text

ارزیابی یکپارچه منابع آب با استفاده از نشانگرها بر اساس چارچوب dpsir: مطالعه موردی دشت مرودشت

آب و نقش محوری آن در حیات و فعالیت های انسان در شرایط دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست. محدود بودن توان منابع آب در کشورمان، حفاظت، حراست و بهره برداری بهینه از آن را به منظور تأمین نیازهای آبی آیندگان طلب می کند. ضرورت مدیریت یکپارچه منابع آب در نتیجه ی افزایش رقابت در مصارف آب، رشد سریع جمعیت و بالا رفتن امید برای یک زندگی بهتر بیش از پیش احساس می شود. در راستای پیاده سازی هر چه مهم تر این مدیر...

15 صفحه اول

ارزیابی آگاهی کارشناسان پیرامون اصول مدیریت یکپارچه منابع آب (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

هدف تحقیق حاضر، ارزیابی آگاهی کارشناسان پیرامون اصول مدیریت یکپارچه منابع آب و نیز عوامل موثر بر آن می باشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی انجام گردید. جامعه آماری تحقیق شامل 265 نفر از کارشناسان سازمان های آب و فاضلاب روستایی، آب و فاضلاب شهری، آب منطقه ای، جهاد کشاورزی و منابع طبیعی در استان خراسان جنوبی می باشد. با استفاده از روش نمونه-گیری طبقه ای تصادفی تع...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 3

pages  13- 24

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023