ارزیابی کیفیت زندگی شهری مبتنی بر داده های آماری و مکانی

Authors

Abstract:

کیفیت زندگی به مفهوم توانمندی محیط برای فراهم آوردن و پاسخگویی به نیازهای مادی و معنوی افراد جامعه و در برگیرنده­ی مفاهیمی همچون رفاه فردی، اجتماعی و عدالت فضایی، به­عنوان ابزاری کارآمد همواره موردتوجه مدیران و برنامه ریزان شهری بوده است. مبنای ارزیابی بسیاری از مطالعات کیفیت زندگی شهری، بر اساس دو رویکرد عینی و ذهنی است. رویکرد عینی مبتنی بر شاخص‌های محیط فیزیکی و اجتماعی کیفیت زندگی و رویکرد ذهنی مبتنی بر دیدگاه ساکنین و میزان رضایت آن‌ها از کیفیت زندگی‌شان می‌باشد. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت عینی زندگی شهری، شناخت ابعاد و شاخص‌های مؤثر بر آن انجام‌شده است و سعی شده است با بیان مفهوم کیفیت زندگی، شناسایی ابعاد و شاخص‌های تأثیرگذار، نحوه‌ی ارتباط این شاخص‌ها و همچنین نحوه‌ی سنجش آن‌ها در محیط شهری، مورد بررسی قرار گیرد. شاخص‌های این پژوهش، شامل سه بٌعد اجتماعی-اقتصادی، زیست‌محیطی و عدالت فضایی است. ارزیابی بٌعد اجتماعی-اقتصادی با استفاده از داده‌های آماری و روش تحلیل عاملی، صورت گرفته است. همچنین به‌منظور ارزیابی بعد زیست‌محیطی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و داده‌های مکانی، نقشه‌های مربوط به شاخص‌های سبزینگی، دمای سطح زمین، آلودگی هوا و آلودگی صوتی استخراج شد و از تلفیق آن‌ها شاخص نهایی بٌعد زیست‌محیطی کیفیت زندگی، به دست آمد. به‌منظور ارزیابی بٌعد عدالت فضایی، از دو شاخص دسترسی و اختلاط کاربری استفاده شد و به کمک این دو شاخص، توزیع یکنواخت و دسترسی به کاربری‌های خدمات شهری، اندازه‌گیری شد. در نهایت به‌منظور ارزیابی شاخص نهایی کیفیت زندگی شهری و همچنین رتبه دهی به محله های شهر، از روش TOPSIS به عنوان یکی از روش­های تصمیم­گیری چندمعیاره استفاده‌شد. برای بررسی میزان ارتباط شاخص نهایی استخراج‌شده برای هر بٌعد از کیفیت زندگی، از تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان‌دهنده‌ی وجود همبستگی بین شاخص اجتماعی-اقتصادی با شاخص عدالت فضایی (۵۴۳/۰) و زیست‌محیطی (۴۱۵/۰) است. بنابراین برای ارتقاء شاخص کیفیت زندگی شهروندان، لازم است تغییراتی در جهت بهبود ابعاد عدالت فضایی و محیط زیست، صورت گیرد. در واقع ایجاد تغییرات اساسی و بهبود شرایط زیست محیطی و افزایش سطح دسترسی به خدمات، می تواند به عنوان راهکاری برای ترغیب به سکونت افراد با سطح اجتماعی- اقتصادی مناسب در مناطقی شود که در حال حاضر به دلیل فقدان این شاخص ها مورد توجه این قشر از شهروندان قرار نگرفته اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مکانی متغیرهای کیفیت آب زیرزمینی مبتنی بر زمین‌آمار، آنالیز آماری و معادلات ساختاری

امروزه، پایش کمی و کیفی منابع آب شیرین در مناطق خشک و نیمه‌خشک از ضروریات هر سیستم مدیریتی، پایش و نظارتی است. وجود متغیرهای کیفی فراوان در استانداردهای بین‌المللی سبب شده است که مدیران برحسب شرایط اقتصادی و زمانی فقط به اندازه‌گیری چند متغیر کیفی بپردازند، پس انتخاب این تعداد متغیر برای بررسی استاندارد کیفیت آب اهمیت زیادی دارد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین متغیرهای منحصربه‌فرد و تأثیر‏گذار بر آلو...

full text

تحلیل های مکانی و آماری برای ارزیابی کیفیت کانسنگ در کانسار بوکسیت جاجرم

کنترل عیار و تعیین کیفیت کانسنگ همواره یکی از وظایف چالش‌برانگیز زمین­شناسان و مهندسین معدن است. کیفیت ماده معدنی به عوامل بسیاری مانند اندازه و شکل هندسی کانسار، آشفتگی­های زمین­شناسی، بافت و ترکیب کانی­شناسی کانسنگ وابسته است. تعیین عوامل کنترل‌کننده عیار کانسنگ و پیش­بینی مناطق امیدبخش از نقطه نظر اقتصادی و بهره­وری عملیات معدنکاری اهمیت زیادی دارد. هدف از این مطالعه شرح تحلیل­های مکانی و آم...

full text

ارزیابی پروژه های مدلسازی سه بعدی شهری مبتنی بر اطلاعات مکانی داوطلبانه OpenStreetMap

مدلسازی سه­بعدی محیط و ابنیه به­ویژه در مناطق شهری در زمینه­های مختلفی نظیر مدیریت منابع و امکانات، مدیریت شهری، مدیریت بحران و عملیات نجات، مدیریت ترافیک و نابری و گردشگری و توریسم به طور گسترده مورد استفاده قرار می­گیرد. جمع­آوری اطلاعات مکانی در بعد سوم به صورت تجاری و سنتی اغلب طاقت­فرسا بوده و مستلزم صرف زمان و هزینه گزاف می­باشد. به همین سبب استفاده از داده­های مکانی داوطلبانه و استخراج م...

full text

ارزیابی شباهت هندسی داده های مکانی داوطلبانه در شبکه معابر درون شهری

دسترسی سریع و به­روز به اطلاعـات مرتبط با شبکه راه­هـای درون شهری یکی از ضروریاتی است که در کاربردهـای مختلف در حـوزه حمل­ونقل احساس می­شود. از این رو در این تحقیق تلاش شده است با ارزیابی شبـاهت هندسی  اطلاعـات مکانی داوطلبانه (VGI) از طریق مقایسه آنها با مجمـوعه داده­های رسمی، جایگزینی مطمئن به محققین ارائه داد. برای این منظور راهکاری نوین ارائه می­گردد که ضمن شناسایی عوارض متناظر در دو مجموعه...

full text

توزیع مکانی شاخص های کیفیت مسکن در شهر تهران: رویکرد تحلیل اکتشافی داده های مکانی

این مقاله نابرابریهای درون شهری را در سطح نواحی شهر تهران براساس شاخص های کیفیت مسکن مورد بررسی قرار می دهد. با استفاده از داده های حاصل از سرشماری، رویکرد تحلیل اکتشافی داده های مکانی برای بررسی خود همبستگی مکانی و ناهمگنی مکانی مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که خود همبستگی مکانی و ناهمگنی مکانی و به دنبال آن نابرابری درون شهری در توزیع مکانی شاخص های کیفیت مسکن در سطح نواحی شه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 4

pages  41- 55

publication date 2017-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023