ارزیابی و تحلیل تطبیقی ساختار کالبدی اقامتگاه‌های بوم‌گردی (موردمطالعه: اقامتگاه‌های بوم‌گردی تلارخانه بردبار و دیلمای گشت؛ استان گیلان)

اقامتگاه‌های بوم‌گردی با دارا بودن اصول و ضوابط متعدد و سازگاری با شرایط محیط مناطق بکر طبیعی و مناطق روستایی، از عناصر مهم خدمات گردشگری و به‌ویژه، بوم‌گردی محسوب می‌شوند. یکی از مهم‌ترین ضوابط و اصول این اقامتگاه‌ها، اصول معماری آن‌ها است. استان گیلان جاذبه‌های بوم‌گردی متعددی دارد و مکان مناسبی برای احداث این نوع از اقامتگاه‌ها است. با توجه روند رو به رشد ورود گردشگران به منطقه، توجه به معماری اقامتگاه‌های بوم‌گردی در جهت رونق بوم‌گردی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی معماری اقامتگاه‌های بوم‌گردی تلارخانه بردبار و دیلمای گشت در استان گیلان به ویژه با تأکید بر ساختار کالبدی این اقامتگاه‌ها و ویژگی‌های مرتبط با آن‌ها است. داده‌های لازم بر اساس شاخص‌های معماری که دربرگیرنده شاخص‌های ساختار کالبدی و فیزیکی اقامتگاه، شاخص‌های آمایشی، زیبایی‌شناسی و محیطی است، از طریق مطالعات نظری و میدانی گردآوری‌شده و از طریق روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی، به شیوه کیفی تجزیه‌وتحلیل شده است. نتایج نشان داد که اقامتگاه تلارخانه از نظر ساختار معماری در سطح بالاتر و استاندارد بهتری قرار دارد و معماری آن نسبت به معماری روستا بسیار متفاوت است و این میزان تفاوت و درجه معماری در اقامتگاه دیلمای گشت کمتر است. اگرچه مدیریت خانوادگی و تلاش در جهت اعمال برخی از هنرها و فرهنگ بومی در هر دو اقامتگاه دیده می‌شود، اما میزان تشابه معماری اقامتگاه دیلمای گشت با روستا بیشتر است. درعین‌حال، کمبود سرمایه و هزینه بالای معماری سنتی و انگیزه و علاقه مردم به توسعه اقامتگاه برای هر دو اقامتگاه صدق می‌کند، اما نتیجه نهایی پژوهش برای اقامتگاه دیلمای گشت، بهبود و برای اقامتگاه تلارخانه، ارتقا است.