ارزیابی لاین‌های گاودانه (Vicia ervilia) در شرایط دیم و آبی

به منظور شناسائی لاین‌های برتر گاودانه از لحاظ مقاومت به خشکی در شرایط دیم و آبی، 15 لاین با منشاء خارجی و یک لاین بومی مراغه به عنوان شاهد، در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه مورد ارزیابی قرار گرفتند. این ارزیابی طی دو آزمایش دیم و آبی با طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اختلاف موجود بین لاین‌ها در همه صفات مورد بررسی در هر دو آزمایش معنی‌دار بودند. در تجزیه مرکب دو محیط، از نظر همه صفات به­جز ارتفاع بوته، تفاوت معنی‌داری وجود داشت. اثر متقابل محیط × ژنوتیپ برای همه صفات به­جز ارتفاع بوته، تعداد نیام در بوته و تعداد دانه در نیام معنی‌دار شدند. مقایسه میانگین لاین‌ها در آزمایش های دیم و آبی نشان داد که لاین Sel 2518 کم‌ترین تعداد روز تا گلدهی و لاین‌های Sel 2515  و Sel 2516 کوتاه‌ترین دوره پرشدن دانه را دارند. لاین بومی دارای بیش­ترین ارتفاع بوته، وزن خشک هوایی، تعداد نیام در بوته و عملکرد بود و سه صفت مذکور بیش­ترین هم­بستگی را با عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی داشتند. بر اساس شاخص‌های مقاومت به خشکی MP، GMP و STI، لاین بومی بهترین ژنوتیپ از لحاظ تحمل به خشکی با توانائی تولید عملکرد بالا در هردو محیط دیم و آبی شناخته‌شد و در تجزیه خوشه‌ای تحت شرایط دیم و آبی در بیش­تر حالات از دیگر لاین‌ها تفکیک گردید. در رتبه‌های بعدی لاین‌های Sel 2644 و Sel 2647  با منشاء کشور بلغارستان قرار گرفتند. این یافته، بیان­گر برتری لاین بومی نسبت به سایر لاین‌ها بود و بنابراین با بررسی ارقام بومی می­توان واریته­های گاودانه مناسبی را برای کشت شناسایی کرد