ارزیابی قانون ممنوعیّت شبکه‌های ماهواره‌ای؛انتظارات و واقعیّت‌ها

درحال حاضر بر فراز محدودة جغرافیایی ایران حدود 100 ماهواره فعالیّت و برنامه‌های قریب به سه هزار شبکه تلویزیونی را پخش می‌کنند که از میان آنها دستکم 30 شبکه فارسی‌زبانند و عمدتاً مردم ایران، افغانستان، تاجیکستان و دیگر فارسی‌زبانان ساکن در اقصی‌نقاط جهان را مخاطب برنامه‌های خود قرار داده‌اند. در داخل کشور نیز علاوه‌بر شبکه‌های اختصاصی مراکز استان‌ها، بیش از 20 شبکه تلویزیونی از تهران برنامه پخش می‌کنند که به‌رغم فعالیت آنها، میزان تمایل به اخبار و دیگر برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای طی سالیان اخیر نه‌تنها کم نشده، بلکه به‌طور مداوم افزایش یافته و این درحالی است که بیش از دو دهه از زمان تصویب قانون ممنوعیّت به‌کارگیرى تجهیزات دریافت از ماهواره در سال 1373 گذشته و به‌رغم بروز مسائل و مشکلاتی در روند اجرای مفاد این قانون، مع‌الوصف تاکنون اقدام مؤثری برای بازنگری یا تجدیدنظر در آن به عمل نیامده است. در این مقاله ضمن بررسی علل گرایش روزافزون شهروندان و بالاخص قشر جوان به شبکه‌های ماهواره‌ای، با استناد به نتایج یک پژوهش دانشگاهی با عنوان «عوامل مؤثر جذب‌کنندة نوجوانان و جوانان تهرانی به اخبار تلویزیون فارسی بی.بی.سی» راهکارهایی برای برون‌رفت از وضعیّت کنونی پیشنهاد شده‌اند.