ارزیابی عملکرد، بهره‌وری آب و برخی ویژگی‌های زراعی گلرنگ در روش‌های مختلف کاشت توام با محلول‌پاشی نانوکلات روی تحت تنش خشکی

به منظور بررسی تنش خشکی بر عملکرد، بهره‌وری آب و برخی ویژگی‌های زراعی گلرنگ تحت روش‌های مختلف کاشت و محلول‌پاشی نانوکلات روی، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلو‌ک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 96- 1395 در ایستگاه تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زهک اجرا شد. عوامل‎‌ آزمایشی شامل روش کاشت در دو سطح (مسطح و جوی و پشته) به عنوان عامل اصلی، رژیم آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 45 (شاهد)، 65 و 85 درصد تخلیه مجاز رطوبتی) به‌عنوان عامل فرعی، محلول‌پاشی نانوکلات روی در سه سطح ( شاهد محلول‌پاشی با آب، محلول‌پاشی 0.5 و 1 گرم در لیتر نانوکلات روی) به‌عنوان عامل فرعی فرعی بودند. نتایج نشان دادکه تیمارهای تنش خشکی و محلول‌پاشی نانوکلات روی به‌صورت معنی‌داری بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهره‌وری آب و درصد روغن اثرگذار بودند. تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بهره‌وری آب تحت تاثیر روش کاشت قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش و محلول‌پاشی نانوکلات روی سبب افزایش صفات مورد مطالعه گردید. عملکرد دانه در روش کاشت مسطح نسبت به روش کاشت جوی و پشته 29 درصد افزایش نشان داد. آبیاری پس از 45 درصد تخلیه رطوبتی (شاهد) نسبت به آبیاری پس از 85 درصد تخلیه رطوبتی 61 درصد سبب افزایش عملکرد دانه شد، اما بهره‌وری آب 11.5 درصد کاهش داشت. محلول‌پاشی نانوکلات روی با غلظت 1 گرم در لیتر نسبت به محلول‌پاشی با آب عملکرد دانه را 36 درصد، بهره‌وری آب را 37 درصد و درصد روغن را 12 درصد افزایش داد. براساس نتایج روش کاشت مسطح توام با محلول‌پاشی نانوکلات روی با غلظت 1 گرم در لیتر در شرایط بروز تنش خشکی می‌تواند قادر به جبران و رفع آسیب‌های ناشی از تنش برای تولید اقتصادی گلرنگ در شرایط آب و هوایی سیستان باشد.