ارزیابی عملکرد، اسانس و شاخص های سودمندی کشت مخلوط افزایشی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus Officinalis) و عدس (Lens culinaris)

Authors

  • بهور اصغری استادیار گروه مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
  • سعید حضرتی استادیار گروه زراعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
  • فرهاد حبیب زاده استادیار گروه ژنتیک و به نژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
  • مجید غلامحسینی استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • محمدجواد نیکجویان دانشجوی کارشناسی ارشد رشته سیستماتیک - اکولوژی گیاهی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
Abstract:

سابقه و هدف: کشت مخلوط می‌تواند به‌عنوان یکی از راه‌های افزایش عملکرد و پایداری تولید در واحد سطح مطرح باشد. همچنین، گیاهان دارویی نقش بسیار مهمی در سلامت انسان دارند. بسیاری از مردم در کشورهای مختلف جهان به سمت مصرف این داروها گرایش پیدا کرده‌اند. نیاز برای این گیاهان به دلیل تولید داروهای گیاهی، محصولات آرایشی و بهداشتی در بازارهای ملی و بین‌المللی رو به افزایش است. بنابراین بهبود کیفیت فرآورده‌های طبیعی از گیاهان دارویی ضروری به‌نظر می‌رسد. به‌منظور بهبود کیفیت گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis) و حاصلخیزی خاک به‌وسیله تثبیت زیستی نیتروژن با باکتری‌ها توسط عدس (Lens culinaris)، آزمایشی به‌صورت ترکیب‌های مختلف کشت مخلوط زوفا و عدس انجام گردید. مواد و روش‌ها: آزمایش در سال 1395 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص زوفا (A)، کشت خالص عدس (B)، 100% زوفا + 25% عدس(C)، 100% زوفا + 50% عدس (D)، 100% عدس+ 25% زوفا (E) و 100% عدس+ 50% زوفا (F) بودند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر و خشک زوفا در واحد سطح، از کشت خالص آن (A) و کشت مخلوط 100% زوفا + 25% عدس ( C) به‌دست آمد. بیشترین میزان اسانس زوفا در حالت کشت مخلوط 100% زوفا + 25% عدس (C) و کشت مخلوط 100% زوفا + 50% عدس (D) حاصل گردید که از نظر آماری تفاوت معنی‌داری با هم نداشتند. مقایسه میانگین عملکرد اسانس زوفا در واحد سطح نشان داد که کشت خالص زوفا (A) و کشت مخلوط 100% زوفا + 25% عدس (C) بیشترین مقدار را نشان داده و از لحاظ آماری با هم تفاوت معنی‌داری نداشتند. بیشترین مقدار عملکرد عدس در کشت خالص آن به دست آمد که باحالت‌های مختلف کشت مخلوط تفاوت معنی‌داری نشان داد. کم‌ترین عملکرد عدس در واحد سطح از تیمار C (100% زوفا + 25% عدس) به دست آمد. همچنین نتایج مقایسات میانگین نشان داد که تیمار D (100% زوفا + 50% عدس) بالاترین میزان وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد که با تیمارهای B (کشت خالص عدس) و C (100% زوفا + 25% عدس) در یک گروه آماری قرار گرفت. علاوه بر این مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کشت خالص زوفا (تیمار A) و 100% عدس+ 25% زوفا (تیمار E) بالاترین میزان نیتروژن برگ زوفا و کشت خالص عدس (تیمار B) بالاترین میزان نیتروژن دانه عدس را به همراه داشت. تمام نسبت‌های اختلاط زوفا و عدس (به‌استثنای کشت مخلوط 100% عدس+ 50% زوفا – تیمار F)، LER بزرگ‌تر از یک داشتند که برتری کشت مخلوط نسبت به تک‌کشتی را نشان می‌دهد. لازم به ذکر است که تیمارهای C (100% زوفا + 25% عدس) و D (100% زوفا + 50% عدس) بالاترین میزان LER را به خود اختصاص دادند. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی نتایج نشان داد که کشت مخلوط زوفا و عدس می‌تواند با بهبود استفاده از منابع، موجب ثبات در تولید گردد. همچنین از طریق کاهش مصرف نهاده‌های شیمیایی با تثبیت نیتروژن در جهت تولید اکولوژیک گیاهان دارویی به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای مؤثر باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه ترکیبهای شیمیایی اسانس برگ گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) در شرایط کشت و رویشگاه طبیعی

زوفا با نام علمی  Hyssopus officinalis L.از گیاهان دارویی با ارزش است که در صنایع دارویی, بهداشتی و غذایی مورد مصرف قرار می‌گیرد. هدف از اجرای این تحقیق مقایسه اسانس برگ گیاه زوفا در شرایط کشت و رویشگاه طبیعی می‌باشد. هنگامی که بیش از نیمی از گلهای گیاه زوفا ظاهر شد مبادرت به جمع‌آوری برگ گیاه از مزرعه واقع درمجتمع تحقیقاتی  البرز کرج و رویشگاه طبیعی در منطقه رودبارک در کلاردشت مازندران گردید. ...

full text

ارزیابی عملکرد، درصد اسانس و شاخص های سودمندی در کشت مخلوط ردیفی شنبلیله و مرزه

به‌منظور بررسی اثر الگوهای مختلف کشت بر عملکرد و اسانس شنبلیله و مرزه در کشت مخلوط و همچنین ارزیابی سودمندی زراعی و اقتصادی آن، آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال ۱۳۹۴ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل الگوهای کشت با نسبت‌های 1:1، 2:1، 1:2، 2:2، 3:1، 1:3 (مرزه : شنبلیله) و کشت خالص شنبلیله و مرزه بود. نتایج نشان داد که عملکرد دانه شنبلیله در کشت خالص به...

full text

بررسی اثر کشت مخلوط و کودهای شیمیایی بر میزان اسانس، محتوای فنل و فلاونوئید و برخی خواص زیستی گیاه دارویی Hyssopus officinalis L.

در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی در تولید گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.)، پژوهشی در سال‌ 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل الگوهای مختلف کاشت (فاکتورA) شامل کشت خالص (100 درصد زوفا) و کشت مخلوط افزایشی (100 درصد زوفا + 50 درصد عدس) ...

full text

بررسی اثر کشت مخلوط و کودهای شیمیایی بر میزان اسانس، محتوای فنل و فلاونوئید و برخی خواص زیستی گیاه دارویی Hyssopus officinalis L.

در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی در تولید گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.)، پژوهشی در سال‌ 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل الگوهای مختلف کاشت (فاکتورA) شامل کشت خالص (100 درصد زوفا) و کشت مخلوط افزایشی (100 درصد زوفا + 50 درصد عدس) ...

full text

ارزیابی خصوصیات کیفی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در خشک کردن با تابش مادون قرمز

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.876.97.5.1575.1586 به‌منظور بررسی تأثیر شدت تابش مادون قرمز و سرعت جریان هوا بر برخی از خصوصیات کیفی گیاه دارویی  زوفا (Hyssopus officinalis L.) در طی فرایند خشک کردن، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. شدت تابش مادون قرمز در سه سطح 0.2، 0.3 و ...

full text

بررسی تاثیر کودهای شیمیایی بر خصوصیات عملکردی و درصد اسانس در گیاه دارویی زوفا (Hyssopus Officinalis L.)

در این تحقیق اثرات کود های شیمیایی NPK  را بر صفات گیاهی مانند عملکرد و درصد اسانس و فاکتورهای فرعی مانند ارتفاع بوته، طول سرشاخه گلدار، تعداد سرشاخه فرعی، تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن هزار دانه، وزن تر و خشک سرشاخه گلدار، تاج پوشش، طول ریشه، نسبت طول ریشه به ارتفاع بوته، عملکرد خشک اندام هوایی، درصد اسانس، عملکرد اسانس، عملکرد خشک بیولوژیک و شاخص سطح برگ در گیاه دارویی زوفا مورد بررسی قرار گرفت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 3

pages  83- 99

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023