ارزیابی شوری آب زیرزمینی و تبیین منشأ یونها درآبخوان ساحلی دشت ملکان با استفاده از ‏نسبتهای یونی

Authors

Abstract:

تعیین منشأ املاح موجود در آب، در مواردی که احتمالاً دو یا چند عامل همزمان در افزایش املاح تاثیرگذار هستند، می‌تواند در مدیریت و اتخاذ تدابیر لازم جهت حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب مؤثر باشد. در این پژوهش، ترکیب شیمیایی آب، فرایندهای حاکم بر ژئوشیمی آن و منابع شوری آبخوان ساحلی دشت ملکان مورد ارزیابی قرار گرفته‌است. در راستای تفکیک خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آبخوان، 41 نمونه، از منابع آب زیرزمینی تهیه و مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفته‌است. نسبت‌های معرف و شاخص‌های اشباع محاسبه شده، همراه با نمودارهای ژئوشیمیایی ضمن تأیید فعال بودن واکنش‌های تبخیر و تبلور و واکنش‌ آب/سنگ در آبخوان، نشاندهندة تأثیر انحلال رسوبات تبخیری، فرایندهای تبادل یونی و تأثیر فعالیت‌های انسانی بر کیفیت آب زیرزمینی دشت ملکان است. دیاگرام‌ ترکیبی نسبت‌های یونی (Li+/Cl-) در مقابل (Br-/Cl-) معیاری مناسب جهت تفکیک منشأ شوری تشخیص داده شده و بر روی این دیاگرام نمونه‌های دشت ملکان در دو گروه‌ مربوط به پلایاهای تبخیری و آب زیرزمینی قرار می‌گیرند. بر اساس نتایج حاصل عواملی از جمله تبادل یونی، نفوذ آب شور از شورابه‌های تبخیری، پلایاهای امروزی، شسته شدن املاح از لایه‌های رسی_نمکی و تبخیر از منابع آب زیرزمینی انتهای دشت می‌تواند از دلایل شوری این آبخوان باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین منشأ شوری آب زیرزمینی با استفاده از ویژگی‌های هیدروشیمایی و روش تحلیل عاملی

منطقه ملکان یکی مناطق بسیار فعال کشاورزی شمال غرب کشور است که نیاز آبی آن از منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود. متأسفانه وجود حدود شش هزار چاه بهره‌برداری در دشت و برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی باعث افت شدید سطح آب و به‌تبع آن افزایش شوری آبخوان دشت ملکان گردیده است. به همین منظور با پراکندگی مناسب، 27 نمونه از منابع آب منطقه ملکان، جمع‌آوری گردیده و مورد آنالیز هیدروشیمایی قرار گرفت. نتایج ...

full text

بررسی آلودگی آب زیرزمینی دشت ملکان به آرسنیک

از آنجا که در زمینۀ وضعیت پراکنش عناصر سنگین در آب‏های زیرزمینی دشت ملکان اطلاعاتی وجود ندارد، این مطالعه با هدف بررسی فلزات سنگین، به‌خصوص آرسنیک در آب زیرزمینی و تعیین عوامل مهم بر آنومالی آرسنیک این دشت انجام پذیرفت. به همین‌منظور، نمونه‏برداری از منابع آب زیرزمینی انجام شد و آنالیزهای هیدروشیمیایی در آزمایشگاه آب‏شناسی دانشگاه تبریز انجام شد. همچنین برخی عناصر سنگین از قبیل آهن، آلومینیوم، ...

full text

تغییرات مکانی شوری آب‌زیرزمینی و ارزیابی خطر نفوذ آب شور در آبخوان دشت ملکان

حفاظت کیفی منابع آب‌های زیرزمینی به عنوان یکی از با ارزش‌ترین منابع ملی امری حیاتی می‌باشد. یکی از راه‌های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی، بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب های زیرزمینی و شناسایی مناطق آسیب‌پذیر آبخوان است. تغییرات مکانی شوری آب زیرزمینی دشت ملکان، با معرفی شاخص کیفی نفوذ آب شور (GWQISI)، با تلفیق 5 معیار TDS وCl−/sum Anion و Cl−/(HCO3− + CO32-) و Na+/(Na+ + Cl−) وCa2+...

full text

بررسی شوری آب زیرزمینی آبخوان دشت نقده با استفاده از دیاگرام تحول رخساره‌های هیدروشیمیایی (HFE)

آبخوان ساحلی دشت نقده که در بخش جنوب‌غربی دریاچۀ ارومیه واقع است، بر اساس کموگراف درازمدت، دچار روند افزایشی شوری شده است. با توجه به نتایج نامطلوب نفوذ آب شور از جمله تأثیرات بهداشتی، سلامت انسان و مشکلات زیست‌محیطی مختلف، مطالعات بیشتر در این زمینه اهمیت می‌یابد. بر اساس رده‌بندی مقادیر TDS حدود 48% از منابع آب زیرزمینی این دشت برای مصارف شرب و کشاورزی نامناسب هستند. به منظور پایش منابع آب زی...

full text

ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت مهربان با استفاده از روشهای GQI و FGQI

     دشت مهربان در شرق استان آذربایجان شرقی واقع شده است. در این دشت، آب زیرزمینی تنها منبع تأمین ­کننده آب شرب ساکنان است. در این منطقه سنگ کف آبخوان و بلندی‌های اطراف آن عمدتاً از رسوبات مربوط به دوره نئوژن شامل مارن‌های گچ­دار و نمک‌دار، ماسه، سیلت- مارن، کنگلومرا و آهک تشکیل یافته است. این دشت در مقایسه با دیگر دشت‌های استان آذربایجان­شرقی از نظر کمیت و کیفیت منابع آب از بحرانی‌ترین مناطق به...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 43  issue 3

pages  437- 454

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023