ارزیابی شاخص‌های انرژی، اقتصادی و زیست ‌محیطی در تولید گندم دیم و آبی (مطالعه موردی: استان لرستان)

بخش کشاورزی از مهم‌ترین بخش‌های تأثیرگذار بر محیط زیست است. بررسی و مدیریت اثرات زیست ‌محیطی با روش ارزیابی چرخه‌ی زندگی (LCA) می‌تواند به‌عنوان یکی از عوامل دستیابی به تولید پایدار محصولات کشاورزی مدنظر قرار گیرد. هدف از این مطالعه ارزیابی چرخه‌ی زندگی انرژی، اقتصادی و زیست محیطی تولید گندم در استان لرستان در سال زراعی 93-94 می‌باشد. بدین منظور تولید گندم در قالب چرخه‌ی زندگی از مراحل استخراج مواد اولیه تا تحویل محصول به سیلو، مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که بیشترین میزان انرژی نهاده با 64/12 گیگا‌ژول در هکتار به نیتروژن مصرفی از کودهای شیمیایی تعلق دارد و نیز سهم انرژی تجدید‌‌ناپذیر نسبت به انرژی تجدید‌پذیر به میزان قابل‌توجهی بیش‌تر است. شاخص‌های انرژی و اقتصادی محصول محاسبه گردید. سود خالص اقتصادی 16/59 میلیون ریال بر هکتار و نسبت سود به هزینه 58/2 در یک سال زراعی برآورد شد و این وضعیت مطلوبی از لحاظ اقتصادی برای منطقه می‌باشد. نتایج حاصل از ارزیابی تأثیرات زیست ‌محیطی محصول موردمطالعه نشان داد که بیش‌ترین بارهای محیطی ناشی از مصرف کود‌های شیمیایی به خصوص نیتروژن و فسفات، کود دامی و الکتریسیته بوده است. مزارع دیم نسبت به مزارع آبی در سطح پایین‌تری از نظر مصرف انرژی قرار دارد اما نتایج نشان داد که اثرات زیست محیطی بیشتری به ازای هر تن محصول تولیدی ایجاد می‌کنند که عمده‌ی انتشارات در اثر تولید و مصرف کود می باشد.