ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست‌محیطی شهری (نمونه موردی: استان‌های کشور)

Authors

  • حسین نظم فر استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی*(مسوول مکاتبات)
  • سعیده علوی دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی
Abstract:

زمینه و هدف: در حال حاضر رقابت‌پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به‌عنوان وسیله‌ای جهت دست‌یابی به توسعه پایدار یاد می‌شود. بسیاری از پژوهش­گران، رقابت‌پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می‌دانند، اما رقابت‌پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرار گیرد و باید علاوه بر ابعاد اقتصادی بر ابعاد غیراقتصادی زندگی شهری نیز تأکید کند. با توجه به خلأ موجود در این زمینه پژوهش حاضر  با هدف ارزیابی و سطح‌بندی استان‌های ایران با تأکید بر ابعاد اجتماعی و زیست‌محیطی انجام‌شده است. روش بررسی: این پژوهش با استفاده از 36 شاخص مربوط به بعد اجتماعی و زیست‌محیطی به دنبال ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست محیطی شهری با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره(MCDM) است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه­ی آماری تحقیق شامل کلیه­ی استان‌های کشور در سال 1390 می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ابتدا از مدل‌های HAW  و SAW استفاده‌شد و در نهایت با روش کاندرست ادغام‌ گردید و به 5 گروه با توان رقابت‌پذیری بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین و بسیار پایین تقسیم گردید. برای پیدا کردن ضریب اهمیت هریک از شاخص‌ها از مدل آنتروپی شانون استفاده‌شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بر اساس مدل کاندرست، نشان می‌دهد که بین استان‌های کشور ازلحاظ برخورداری از شاخص‌های اجتماعی و زیست‌محیطی رقابت‌پذیری شهری اختلاف فراوانی وجود دارد به طوری که اختلاف بین استان تهران(رتبه اول) با امتیاز 30 و استان سمنان(رتبه آخر) با امتیاز 25-، خیلی زیاد بوده(55) و این اختلاف زیاد ناشی از عدم تعادل در آمایش سرزمین است. رتبه‌بندی نهایی نشان می‌دهد که استان‌های تهران، البرز، خوزستان، خراسان جنوبی، اصفهان و خراسان رضوی توان رقابت‌پذیری بسیار بالایی داشته و استان‌های کهکیلویه و بویراحمد، اردبیل، یزد، گلستان، چهارمحال بختیاری و سمنان از توان رقابت‌پذیری بسیار پایینی برخوردار می‌باشند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه، ابعاد و تحقق رقابتپذیری شهری در مدیریت شهری

هدف مفهوم رقابت پذیری تا حدودی مشخص و قابلیت برتری یافتن بر سایر رقبا می‌باشد. با توجه به پدیده‌های معاصر جهانی شدن و اطلاعات و ارتباطات، اهمیت توجه به بحث رقابت پذیری شهری آشکار می‌شود. رقابت پذیری مولفه‌ها مختلفی دارد. هدف پژوهش حاضرتوجه بر مولفه‌های مکانی رقابت پذیری شهری جهت ارائه به مدیران شهری می‌باشد. پس از تعیین فرضیه‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری، با رویکرد حداقل مربعات جزئی به ...

full text

ارزیابی کیفیت محیطی فضاهای شهری پیاده مدار و پاسخدهی اجتماعی (نمونه موردی: خیابان فردوسی شهر ایلام)

آنچه در شهرهای امروز، حیات شهری و زندگی سالم شهروندی را بیش از سایر عوامل موجب می‌شود، توجه به ابعاد اجتماعی در طرح‌های شهری است. وجود قابلیت‌ها و کیفیت‌های محیطی برای درک و دریافت فضا و در نتیجه آن مکث و حضور افراد در فضاهای شهری، زمینه ساز دیدن و دیده شدن در سطوح پایین و در سطحی فراتر تعاملات و مراودات اجتماعی می‌شود. در واقع، تمرکز بر کیفیت‌های محیطی است که کارایی و سرزندگی فضاهای شهری، استم...

full text

ارزیابی نقش پارک های شهری در پایداری اجتماعی شهرها نمونه موردی (پارک آزادی شهر شیراز)

پارک ها و فضای سبز شهری از مهم ترین عوامل موثر در شکل دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی فضاهای شهری می باشند. ولی عواملی مانند مشکلات زندگی شهری، ایمنی پارک و فضای سبز ، امنیت و متناسب نبودن امکانات مورد نیاز برای گروه های مختلف سنی و جنسی در این مکان ها از جمله عوامل کاهش تمایل شهروندان برای استفاده از این عرصه ها می باشد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی است که مبتنی بر کسب حقایق و تج...

full text

ارزیابی شاخص‌های اجتماعی فضاهای سبز شهری از دیدگاه شهروندان نمونه موردی: ایرانشهر

امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز مؤثر در اشکال مختلف آن قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه‌ی شهری و پیچیدگی معضلات زیست محیطی ناشی از آن موجودیت محیط سبز و گسترش آن را اجتناب‌ناپذیر کرده است. فضای سبز که بخشی از سیمای شهر را شکل می‌دهد، به عنوان یکی از پدیده‌های واقعی از نخستین مسائلی است که انسان همواره با آن در تماس بوده و خواهد بود.بنابراین پژوهش حاضر با ماهیت توسعه‌ای-کاربردی ؛ فضای سبز شه...

full text

ارزیابی کارکرد سرمایه اجتماعی در بافتهای شهری با فرایند تحلیل سلسله مراتب (نمونه موردی: شهر زنجان)

شناخت ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و سنجش آن در محلات شهری منجر به درک درست از تفاوتهای موجود در عناصر سیستم شهری (محلات شهری) می­شود. این نکته فرایند برنامه­ریزی را متناسب با تفاوتهای موجود نظام خواهد داد. در این مقاله با سنجش تطبیقی سرمایه اجتماعی در ابعاد مختلف آن (آگاهی اجتماعی، مشارکت مدنی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی) سه محله شهر زنجان در بافت قدیم (محله دباغها)، بافت جدید (کوی قائم) و ...

full text

سنجش چندمرکزیتی مجموعه های شهری کشور؛ نمونه موردی: مجموعه شهری آمل-بابل-قائمشهر-ساری

در سال¬های اخیر مفهوم توسعه چندمرکزی به عنوان یک ابزار برنامه¬ریزی برای ارتقا رقابت¬مندی، انسجام اجتماعی و پایداری محیطی مناطق پیشنهاد شده است. علیرغم اینکه، مفهوم چندمرکزی به عنوان یک هدف مطلوب برنامه¬ریزی عنوان شده، مطالعات تجربی اندکی برای آزمون مطلوبیت به کارگیری این مفهوم صورت گرفته است . علاوه بر این، مطالعات تجربی موجود، نتایج متناقضی را نشان داده¬اند. دلیل چنین تناقضی را می¬توان در ماهی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 10

pages  129- 146

publication date 2019-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023