ارزیابی جلب مشارکت مردم و همکاری‌های بین‌بخشی در برنامه پزشک خانواده در روستاهای ایران

دریافت: 25/1/94   پذیرش: 6/4/94 مقدمه: برنامه پزشک خانواده از سال 1383 توسط وزارت بهداشت در روستاهای ایران انجام شد. از وظایف اصلی این برنامه جامعیت، تداوم، مدیریت خدمات سلامت، همکاری با سایر بخش‌ها و ارایه بسته‌های خدمات سلامت به جامعه تحت پوشش می‌باشد. به منظور توانمندسازی برنامه و تخصیص بهینه منابع، و با توجه به نقش همکاری مردم و سازمان‌ها در دستیابی به موفقیت، مشارکت مردم و سایر بخش‌ها در برنامه پزشک خانواده مورد ارزیابی قرار گرفت. روش کار: مطالعه حاضر به روش ترکیبی ((Mixed Method انجام گرفت. نمونه‌گیری در بخش کمی به روش تصادفی و در بخش کیفی به صورت هدفمند انجام گردید. ابزار مورد استفاده در بخش کمی پرسشنامه سلامت (8 حیطه) و در بخش کیفی مصاحبه عمیق فردی و بحث گروهی متمرکز با 6 هدف اختصاصی بود که از طریق مصاحبه فردی با مدیران برنامه در سطح استان، با افراد صاحب‌نظر و مردم اجرا شد. در این مطالعه، نتایج بخش کیفی ارایه می‌شود. یافته‌ها: یافته‌ها بیان‌گر عدم مشارکت مردم به دلیل برخی کمبودها، مشارکت ابزاری برای تأمین امکانات و هزینه‌های سلامت است. در بحث مشارکت بخش‌ها، به تفاوت وضعیت تعامل بین‌بخشی و سطح مشارکت ابزاری در آن می‌توان اشاره نمود. نتیجه‌گیری: از نقاط ضعف برنامه می‌توان به عدم وجود پیش‌نیازهای برنامه و مشکلات فرایند اجرایی برنامه (محدودیت منابع مالی و نیروی انسانی) اشاره کرد. گل‌‌واژگان: پزشک خانواده، ارزشیابی و پایش، مشارکت