ارزیابی توسعه آب بندان ها برذخیره آب زیرزمینی و کاهش هزینه آبیاری برنج در استان مازندران

آب­بندان­ها، ­به­عنوان سازه­های­ بومی در سیستم مدیریت منابع آّب استان مازندران، نقش مهمی در تامین آب آبیاری اراضی شالیزاری دارند.لایروبی و بهسازی این سازه­ها، می­تواند سبب بهره­برداری بیشتر از رواناب سطحی را فراهم ­آورد. در پژوهش حاضر، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و نرم‌افزار ArcGIS، کاربری اراضی منطقه گتاب از توابع شهرستان بابل تعیین شد. سپس، پتانسیل رواناب سطحی منطقه با روش SCS برآورد شد. ضمناً هزینه آبیاری شالیزارهای تحت آبیاری چهار چاه و چهار آب‌بندان تعیین شد. تاثیر میزان لایروبی و بهسازی کلیه آب­بندان­‌های منطقه بر کاهش تخلیه از سفره آب زیرزمینی و هزینه آبیاری برنج ارزیابی شد. پتانسیل رواناب سطحی منطقه حدود 31 میلیون متر مکعب برآورد شد. لایروبی کلیه آب بندان‌ها از یک تا دو متر موجب بهره برداری 68/1 تا 37/3 میلیون مترمکعب از این رواناب سطحی می­شود. در نتیجه استفاده بهتر از رواناب سطحی، هزینه آبیاری برنج در هکتار از 991 تا 1982 میلیون ریال کاهش خواهد یافت. بر اساس نتایج، افزایش حجم آب بندان‌های منطقه موجب ذخیره بیشتر آب زیرزمینی منطقه می شود.