ارزیابی تنوع ژنتیکی محتوای آهن و روی دانه در ژنوتیپ‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) در شرایط دیم

کمبود آهن و روی در جیره غذایی باعث بروز سوء تغذیه در مردم بسیاری از کشورهای جهان می‌شود. با توجه به اینکه فرایند جذب، انتقال و ذخیره عناصر ریزمغذی در دانه تحت کنترل عوامل ژنتیکی است، تحقیقات جهت شناسایی ژنوتیپ‌هایی که توانایی جذب بیشتر این عناصر را از خاک داشته و بتوانند مقادیر بیشتری از آنها را در دانه ذخیره کنند، در حال گسترش است. هدف از اجرای این پژوهش که در سال زراعی 91-1390 در مزرعه‌ مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (ایستگاه سرارود) در قالب طرح آماری بدون تکرار اجرا شد، ارزیابی تنوع ژنتیکی در 142 ژنوتیپ‌ گندم نان از نظر محتوای آهن و روی در دانه و رابطه آن‎ها با عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط دیم در مقایسه با دو رقم زراعی ریژاو و آذر2 (به عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد که محتوای آهن و روی دانه در ژنوتیپ‌های‌ گندم مورد ارزیابی به ترتیب از 70  تا 109 و 31 تا 61  میلی­گرم در کیلوگرم متغیر بود. رقم آذر2 به­طور معنی­داری محتوای روی دانه بیشتری از رقم ریژاو داشت. محتوای آهن دانه هیچ­کدام از ژنوتیپ­های مورد ارزیابی بیشتر از رقم‌های ریژاو و آذر2 نبود. نتایج حاصل از تجزیه همبستگی بین صفات نیز نشان داد که همبستگی معنی­داری بین محتوای آهن و روی دانه وجود نداشت.