ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) از نظر صفات زراعی، بازده اسانس و غلظت سیترال

Authors

  • سعید اهری‌زاد استاد، گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز
  • محمد حسن رحیمی دانش آموخته دکتری تخصصی اصلاح نباتات، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
  • ناصر محب‌علی‌پور استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه، میانه
Abstract:

     بادرنجبویه به‌عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند در درمان و تسکین بیماری­ها کاربرد فراوانی داشته و شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقه­بندی آن به‎منظور انتخاب ژنوتیپ­های مناسب برای اهداف به­نژادی، ضروری به‎نظر می‌رسد. از این‌رو، این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات در 11 جمعیت بادرنجبویه شامل نُه جمعیت ایرانی و دو جمعیت خارجی با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سا‌ل‌های 1390 و 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس، بیانگر وجود تنوع ژنتیکی معنی‌دار از نظر اغلب صفات مورد مطالعه بود. بررسی پارامترهای ژنتیکی نشان داد که صفات درصد و عملکرد اسانس، تعداد ساقه در بوته و وزن تر ساقه و غلظت سیترال در بوته بالاترین مقادیر مربوط به پیشرفت ژنتیکی، ضرایب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی را داشتند و بیشترین میزان وراثت‌پذیری عمومی به‎وزن تر ساقه در بوته (71/0=2h)، درصد اسانس (65/0=2h) و تعداد ساقه در بوته (58/0=2h) مشاهده شد. جمعیت‌ اردبیل از نظر غلظت سیترال، درصد و عملکرد اسانس در زمره جمعیت‌های برتر قرار داشت. تجزیه همبستگی نشانگر رابطه مثبت و معنی‌دار عملکرد اسانس با شاخص کلروفیل، طول و عرض برگ و درصد اسانس و همچنین همبستگی منفی و معنی‌دار با تعداد گره بود. در تجزیه به عامل‌ها بر مبنای مقادیر ویژه بزرگ‌تر از یک به‎روش تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، پنج عامل تعیین شد که در مجموع 40/87 درصد از تغییرات کل را تبیین کردند. تجزیه خوشه‌ای جمعیت‌های مورد مطالعه را در سه گروه قرار داد. با توجه به تنوع مشاهده شده در این پژوهش، امکان انتخاب جمعیت‌های مطلوب و استفاده از آنها در برنامه‌های به‌نژادی مرتبط با بهبود صفات زراعی و اسانس وجود دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر متقابل ژنوتیپ × سال در جمعیت های بادرنجبویه (melissa officinalis l.) از نظر صفات زراعی و اسانس

بادرنجبویه (melissa officinalis l.) با داشتن متابولیت های ثانویه متنوع به عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند در درمان و تسکین بیماری ها و ناراحتی های روحی و روانی کاربرد فراوان دارد. از آنجایی که اثر متقابل ژنوتیپ × سال می تواند هرگونه پیشرفت ناشی از گزینش را کاهش دهد، پایداری بایستی به عنوان یکی از جنبه های مهم آزمایش های مقایسه عملکرد در نظر گرفته شود. در این پژوهش پایداری نه توده بومی ایران شامل ج...

15 صفحه اول

ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت‏های بادرنجبویه (.melissa officinalis l) با استفاده از نشانگرهای پروتئینی و aflp

بادرنجبویه یکی از گیاهان دارویی مهم از خانواده نعناعیان می¬باشد. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی بر اساس نشانگرهای پروتئینی و aflp در بیست توده m. officinalis بررسی شد. بدین منظور بذر هر توده به صورت جداگانه با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی تحت شرایط گلخانه کشت گردید، سپس از بافت برگی آن در مرحله گیاهچه، پروتئین و dna استخراج شد. نتایج پروفایل پروتئینی در مجموع 22 نوار با 09/59 درصد چند شکلی نشان...

تنوع ژنتیکی برخی جمعیت های بادرنجبویه (.melissa officinalis l) بر اساس نشانگر issr و تعدادی صفات ریخت شناسی

بادرنجبویه (mellissa officinalis l.) یکی از گیاهان دارویی مهم دنیا بوده که به دلیل دارا بودن ترکیب های معطر خاص موجود در اسانس آن، در صنایع دارویی و غذایی کاربرد فراوانی دارد. ده جمعیت به منظور بررسی تنوع ژنتیکی خصوصیات فنوتیپی و ژنوتیپی گیاه دارویی بادرنجبویه مورد آزمون قرار گرفتند. خصوصیات جوانه زنی بادرنجبویه شامل طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن تر گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، درصد جوانه زنی، ضریب ...

شناسایی نشانگرهای مولکولی RAPD و ISSR مرتبط با صفات زراعی در بادرنجبویه (Melissa officinalis)

Finding association between molecular markers and agronomic traits provides an excellent tool for indirect selection of a trait of interest in the population. In this study, stepwise regression analysis was used to estimate associations between ISSR and RAPD markers with some agronomic traits in 12 lemon balm ecotypes. Markers or bands were considered as independent variables and traits were co...

full text

تأثیر سطوح مختلف تنش‌های شوری و خشکی بر شاخص‌های رشدی و اسانس بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)

به منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی و شوری بر شاخص­های رشدی و اسانس بادرنجبویه، دو آزمایش در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در آزمایش شوری از پنج سطح 0، 1، 2، 3 و 4 دسی‌زیمنس بر متر محلول کلرید سدیم و در آزمایش تنش خشکی از پنج تیمار 50، 5/62، 75، 5/87 و 100 درصد ظرفیت زراعی آب قابل دسترس گیاه به عنوان تیمار­های آزمایش استفاده شد. ویژگی­های ساختار ظاهری (مورفولوژیکی)، درصد مادة خ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 2

pages  271- 288

publication date 2017-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023