ارتباط وجود ژن اگزوتوکسین A (exo-A) سودوموناس آئروژینوزا و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آن با تشکیل بیوفیلم در شرایط آزمایشگاهی

  زمینه و هدف: سودوموناس آئروژینوزا باکتری گرم منفی، هوازی می­باشد. اگزوتوکسین A سم اصلی تولید شده توسط این باکتری و یکی از عوامل مرگ و میر می­باشد. در حدود 90% سویه­های سودوموناس آئروژینوزا اگزوتوکسین A تولید می­کنند. بیوفیلم ناشی از تجمع میکروارگانیسم­ها، محصولات خارج سلولی و مواد موجود در فضای مابین آن هاست که به یک سطح متصل شده­اند. این باکتری در حالت پلانکتونیک غیرسمی و در فرم بیوفیلم سمیت بالاتری دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین حضور ژن exo -A و الگوی مقاومت آنتی­بیوتیکی با تشکیل بیوفیلم در سویه­های سودوموناس آئروژینوزای جدا شده از نمونه­های بالینی انجام شد.   روش­کار: در این مطالعه از 110 سویه سودوموناس آئروژینوزای جدا شده از عفونت­های مختلف با الگوی مقاومت آنتی­بیوتیکی مشخص انجام شد. از روش PCR جهت ردیابی وجود یا عدم وجود ژن اگزوتوکسین A ( ( exo -A استفاده شد. میزان تشکیل بیوفیلم به روش اسپکتروفتومتری بررسی گردید. ارتباط وجود ژن exo -A و الگوی مقاومت آنتی­بیوتیکی آن با تشکیل بیوفیلم با استفاده از آزمون های آماری فیشر و کای­دو بررسی گردید.   یافته­ها: نودوسه مورد (5/84%) از سویه­ها دارای ژن exo -A بودند 62 سویه دارای مقاومت چندگانه و تولیدکننده آنزیم بتالاکتاماز با طیف اثر وسیع بودند. آنالیز آماری نشان داد که قدرت تشکیل بیوفیلم در سویه­های دارای ژن exo-A در مقایسه با سویه­های فاقد ژن از افزایش معنی­داری برخوردار بود ) 05/0 > p ) . مشخص گردید که توانایی درصد تشکیل بیوفیلم در سویه­های مقاوم به چند دارو و تولیدکننده آنزیم بتالاکتاماز در مقایسه با سویه­های حساس بیشتر است (05/0 > p ).   نتیجه­گیری: این مطالعه بیانگر این است که از لحاظ آماری بین وجود ژن exo -A و مقاومت­های آنتی­بیوتیکی در تشکیل بیوفیلم توسط سودوموناس آئروژینوزا وجود دارد. با توجه به اهمیت بیوفیلم در پروسه بیماریزایی این باکتری این مطالعه زمینه جدیدی را برای مطالعه فرایندهای مولکولی دخیل در تشکیل بیوفیلم باز می­نماید.