ارتباط رنگ و ساختار مواد رنگزای آلی: مروری بر بیش از یک قرن پژوهش

ارتباط بین رنگ و ساختار ملکولی مواد رنگزای آلی برای مدت طولانی، موضوعی بسیار مورد علاقه هم برای شیمیدانان مشغول در زمینه ترکیبات آلی و هم شیمیدانان تئوریسین‌ بوده است. به دلیل اهمیت این موضوع، از زمان ارائه اولین تئوری در مورد گروه-های کروموفور‌ و آگزوکروم‌ توسط آقای ویت تقریباً بیش از یک قرنِ پیش تعداد زیادی از مقالات در مورد این مطلب در نشریات علمی چاپ گردیده است. پیدایش نظریه کوانتوم تا حد زیادی پیشرفت در این زمینه را شتاب داده است و همچنین ثابت گردیده که توسعه نهایی روش های کمی جهت پیش بینی‌های اسپکتروسکوپی طیفی از ارزش عملی قابل توجهی در جستجو برای مواد رنگزای جدید برخوردار می‌باشد. بدیهی است امروزه، شیمیدان رنگ در جایگاه پیش بینی طیف جذبی مرئی هر ملکول کانجوگه، هر چند پیچیده و حتی بدون دقت بالا می‌باشند. با وجود اهمیت آشکار مطالعات در زمینه رنگ و ساختار، تا چند سال پیش مقالات مروری بسیار کمی در این مورد یافت می‌شد. هدف این مقاله مروری، بررسی تاریخچه و پیشرفت‌های مبحث ارتباط رنگ و ساختار، آشنایی با روش‌های مختلف در این زمینه با تمرکز بر مواد رنگزای آلی در مباحث تئوری و عملی می‌باشد.