ارائه مدل مناسب برای بهبود وضعیت موجود نظام راهنمایی معلمان مدارس ابتدایی

چکیده: پژوهش حاضر به بررسی وضعیت نظام راهنمایی معلمان مدارس ابتدایی می‎پردازد و به‎منظور ارائه مدل به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. برای این منظور  ابتدا  176 مؤلفه از طریق مرور ادبیات تحقیق و بررسی مدل‎ها و تئوری‎ها استخراج شد که پس از نظر سنجی به93  مؤلفه کاهش یافت و مدل پیشنهادی مشتمل بر پنج  بخش تدوین شد. جامعه‎ی آماری این پژوهش را 7051 نفر از معلمان مدارس ابتدایی استان کرمانشاه تشکیل داده‎اند که از بین آنها‎ تعداد 384 نفر به روش نمونه‎گیری خوشه‎ای چند مرحله‎ای انتخاب گردیدند‎. روایی محتوای پرسش‎نامه از طریق اظهار نظر صاحب نظران در مورد محتوا و ترکیب مؤلفه‎ها صورت گرفت و اصلاحات لازم در آن انجام شد و پایایی پرسش‎نامه نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه و در حد مطلوبی(901/0)به‎دست آمد . برای اعتبارسنجی مدل نیز تعداد 30 نفر از متخصصان انتخاب گردیدند‎. برای تجزیه و تحلیل داده‎ها از روش‎های آمار توصیفی (جداول فراوانی‎، میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی (‎تحلیل عاملی با روش واریماکس و t تک گروهی) استفاده گردید. اهم یافته‎های این پژوهش از این قرار است: 1- نظام راهنمایی معلمان در مؤلفه مدیریت کلاس و مقررات مدرسه عملکرد موفق‎تری نسبت به سایر مؤلفه‎ها داشته است و در مؤلفه ارزشیابی از یادگیری دانش‎آموزان تقریباً عملکردی در حد متوسط داشته است و در زمینه‎های بهبود مستمر کیفیت آموزش‎، رشد و تعهد حرفه‎ای در معلم‎، ایجاد انگیزه در دانش‎آموزان ، تعیین اهداف آموزشی و درسی‎، ارزشیابی از معلم‎ موفق نبوده است. و در تحلیلی عاملی انجام شده دسته‎بندی مؤلفه‎ها از هفت مؤلفه به سیزده مؤلفه تغییر یافت. 2-  مدل نهایی نظام راهنمایی معلمان مشتمل بر پنج بخش فلسفه و اهداف، مبانی نظری، مدل ادراکی، مراحل اجرایی و نظام ارزشیابی تدوین و ارائه شد. 3- یافته‎های حاصل از اعتبارسنجی پرسش‎نامه توسط متخصصان نشان می‎دهد که مدل ارائه شده با درجه تناسب 78/91 درصد مورد تأیید متخصصان می‎باشد و این امر  بیانگر اعتبار بالای مدل از نظر متخصصان است. 4- مدل «مدیر راهنما» بر اساس نظر سنجی از معلمان و با استفاده از مدل با سیزده کارکرد نظارتی شامل بهبود مستمر کیفیت آموزش با بار عاملی 446/15، ارائه بازخورد آموزش به معلم با بار عاملی 477/16، تطبیق برنامه‎ها و روش‎ها با شرایط فرهنگی با بار عاملی 138/15، تعهد نسبت به معلمان، دانش‎آموزان، والدین، مدرسه و آموزش با بار عاملی 256/14، رشد و تعهد حرفه‎ای در معلم 102/28، مشارکت معلم در ارتقای کیفی آموزش 817/29، ایجاد زمینه‎های مطالعاتی 388/9، ایجاد انگیزه در دانش‎آموزان و شناخت نیازهای آنان 418/60، اطلاعات اداری 495/46، مدیریت کلاس درس و مقررات مدرسه 015/16، ارزشیابی از یادگیری دانش‎آموزان 877/66، تعیین اهداف آموزشی و درسی با بار عاملی 238/69، ارزشیابی از معلم با بار عاملی 412/72  ارائه گردید.