ارائه رویکردی نوین جهت شناسایی و رفع گلوگاههای ظرفیتی در شبکه‌های ریلی (مطالعه موردی: شبکه راه آهن ایران)

هدف از پژوهش حاضر، ارائه روشی نوین جهت شناسایی و رفع گلوگاه‌های ظرفیتی در شبکه‌های ریلی است. بر مبنای اطلاعات سیرگاه­های شبکه ریلی و ماتریس تقاضای مبادی-مقاصد، فرآیند تخصیص بار در شبکه با استفاده از دو رویکرد متفاوت انجام می­گردد: در رویکرد اول، الگوریتمی تحت عنوان «تخصیص جزئی بار با لحاظ ظرفیت شبکه» ارائه‌شده است. این الگوریتم باهدف شناسایی سیرگاه­های بحرانی (گلوگاه‌های ظرفیتی) شبکه ریلی پیشنهاد می­شود. رویکرد دوم، باهدف تعیین اهمیت نسبی گلوگاه­های ظرفیتی و اولویت­بندی رفع آن­ها پیشنهادشده است. در این رویکرد، از روش تخصیص همه‌یاهیچ (بدون لحاظ ظرفیت سیرگاه­ها) جهت تعیین جریان بار در محورهای مختلف شبکه ریلی استفاده می­گردد. به‌منظور اولویت­بندی گلوگاه­های ظرفیتی، شاخصی تحت عنوان «شدت گلوگاهی» ارائه‌شده است. این شاخص نشانگر پتانسیل مسیرهای دربرگیرنده سیرگاه­ها، برای عبور تقاضای بار مبادی-مقاصد مختلف است. جهت ارزیابی روش پیشنهادی در پژوهش حاضر، شبکه ریلی ایران موردبررسی قرار گرفت. کلیه اطلاعات تقاضا و ظرفیت شبکه جمع­آوری شدند و با استفاده از روش پیشنهادی، گلوگاه‌های ظرفیتی شناسایی و اولویت­بندی گردیدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که رفع 10 گلوگاه اولویت­دار شبکه ریلی کشور، می­تواند منجر به افزایش تقاضای جذب‌شده به شبکه ریلی به میزان 7/4 میلیون تن گردد.