ارائه روشی برای کمی سازی تغییرات آشفتگی مکانی بر پایه سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده ارسباران در دوره زمانی1369- 1393)

Authors

علی اصغر درویش صفت گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

ماهان قربانی گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

وحید نصیری گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

Abstract:

آشفتگی، نتیجه تبدیل سیمای سرزمین به قطعات کوچکتر با ارتباطات کمتر است که کاهش پایداری آن را در پی دارد. هدف از انجام این پژوهش، ارایه روشی برای کمی سازی تغییرات آشفتگی مکانی اراضی جنگلی که اصلی ترین پوشش منطقه حفاظت شده ارسباران است، بر پایه سنجه های سیمای سرزمین در یک دوره زمانی می باشد. در همین راستا از تصاویر ماهواره لندست برای تهیه نقشه های کاربری اراضی سال های 1369 و 1393 استفاده شد. برای تعیین مساحت بهینه پهنه ها، در 10 نقطه تصادفی روی نقشه پوشش سرزمین سال 1393 پهنه هایی با مساحت‌های مختلف انتخاب و با رسم منحنی نتایج سنجه ها در مساحت‌های فوق، اندازه بهینه تعیین شد. سپس برای کمی سازی عناصر سیمای سرزمین، سنجه های شکل، بزرگی، تعداد، تراکم، چگونگی پراکنش و همجواری محاسبه شدند. پس از محاسبه سنجه ها مقدار آن ها به روش انحراف معیار استاندارد سازی و وارد تحلیل PCA شد تا سنجه های تاثیرگذار در آشفتگی بر اساس مقادیر ویژه آن ها گروه بندی شوند. سپس بر اساس میزان بارعاملی هر یک از سنجه ها، نقشه های آشفتگی برای هر یک از مقاطع زمانی ایجاد شد. بر اساس نتایج، در هر دو مقطع زمانی، بیشترین آشفتگی (طبقه آشفتگی زیاد) در اطراف مناطق مسکونی و کشاورزی و کمترین آشفتگی در مناطق کوهستانی و دور از دسترس که عمدتا جنگل های پیوسته و متراکم اند، مشاهده شد. نتایج نشان داد میزان آشفتگی در سال 1393 افزایش یافته است، که تغییرکاربری از جنگل به مرتع با مساحت 170/24 هکتار بیشترین سهم را در افزایش آشفتگی داشته است. روش معرفی شده در این مطالعه می تواند در راستای ارزیابی، برنامه ریزی و مدیریت مناطق ویژه اکولوژیکی مورد استفاده قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

کمی ‌سازی از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به عنوان شاخصی برای ارزیابی زیستگاه حیات وحش (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده جاجرود)

یکپارچگی و ارتباط داشتن زیستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است. بررسی یکپارچگی مناطق حفاظت شده می‌تواند برای ارتباط دادن لکه‌های محدود شده و کمک برای مقابله با تأثیرات از هم‌گسیختگی مفید واقع شود. هدف از این تحقیق کمی نمودن از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین بهمنظور بررسی زیستگاه گونه‌های مهم منطقه حفاظت شده جاجرود است. برای رسیدن به این هدف پس از تهیه نقشه کا...

full text

آمایش سرزمین منطقه حفاظت شده ارسباران

full text

بررسی و کمی سازی تغییرات سنجه‏های سیمای سرزمین با استفاده از سنجش از دور و شاخص‏های تنوع زیستی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده دز)

امروزه به دلیل عدم استفاده منطقی از سرزمین، تبدیل، تغییر پوشش و کاربری زمین در سرزمینها روند رو به رشدی داشته است. بررسی و کمی سازی این تغییرات می‏تواند در برنامه‏ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری باشد، لذا در این مطالعه از سنجه‏های سیمای سرزمین بهعنوان ابزارهایی کمی‏ساز برای بررسی تغییرات و وضعیت سرزمین استفاده شده است. سنجه‏های مورد بررسی از نوع توزیع مکانی و ترکیب بندی لکه ها می باشد. منطق...

full text

بررسی الگوی مکانی پارکها در بیستودو منطقه تهران توسط سنجههای سیمای سرزمین

اهمیت فضایسبز در محیط شهری بهویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی، تا آن حد است که بهعنوان یکی از شاخصهای توسعهیافتگی جوامعمطرح و در عین حال معیاری برای ارتقای کیفیت زندگی محسوب میشود. از اینرو، توزیع و پراکنش متعادل آن در سطح شهر از اهمیت ویژهایبرخوردار است. در پژوهش حاضر، سعی شده است تا با مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی انواع پارکها که از جمله مهمترین فضاهای سبزشهری محسوب میشوند، بح...

full text

تغییرات مکانی- زمانی از طریق محاسبه متریک‌های سیمای سرزمین و به کارگیری ماتریس خطای طبقه‌بندی شده منطقه حفاظت شده دنا

اکولوژی سیمای ‌سرزمین دیدگاهی نوین است که به اثرات متقابل الگوی فضایی روی فرایندهای بوم‌شناختی می‌پردازد؛ اصول مهم سیمای ‌سرزمین عبارتند از: ترکیب سیمای‌ سرزمین، ساختار و کارکرد و تغییر. برای کمی نمودن ویژگی‌های سیمای ‌سرزمین و ارزیابی و مطالعه زیستگاه در مقیاس سرزمین، از متریک‌های سیمای ‌سرزمین استفاده می‌شود که با کمی نمودن این ویژگی‌ها می‌توان در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی به منظور حفاظت، سریع‌ت...

full text

پایش تغییرات مولفه های فضایی-راهبردی زیستگاه ها براساس رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده لیسار)

طبق مدل لکه-کریدور-ماتریس، سیمای سرزمین دارای اجزای بی بدیلی می باشد که با حفظ آن ها پیوستگی و انسجام سیمای سرزمین علی رغم برخی تغییرات حفظ خواهد شد. براساس این مدل، لکه های زیستگاهی، ماتریس و نفوذپذیری آن برای برقراری ارتباط بین لکه ها، از اجزای استراتژیک زیستگاهی می باشند که اگر حفظ شوند، پایداری زمانی زیستگاه تامین خواهد شد. هدف از این تحقیق استفاده از رویکرد اکولوژی سیمای سرزم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

محیط زیست طبیعی

volume 73 issue 2

pages 397- 409

publication date 2020-07-22

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

آشفتگی تغییرات کاربری اراضی سنجه های سیمای سرزمین تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی ارسباران

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com