ارائه الگوی پژوهش مجازی در حرفه‌های یاورانه مبتنی بر ضوابط اخلاقی

دسترسی به نمونه مناسب و جلب همکاری آزمودنی‌ها در پژوهش‌های رشته‌های یاورانه که با مسائل عمیق افراد سروکار دارند، موضوعی حساس است. لذا روان‌شناسان کیفی روز به‌روز بیشتر برای مصاحبه، به اینترنت به‌عنوان رسانه رو می‌آورند. هدف از این پژوهش ارائه الگوی پژوهش مجازی در حرفه‌های یاورانه مبتنی بر ضوابط اخلاقی است. روش پژوهش کیفی و از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه مورد مطالعه متون مربوط به اخلاق پژوهش و مقالاتی که در مورد پژوهش در فضای مجازی نوشته‌شده و نمونه شامل مقالاتی بود که در بازه زمانی 20 سال اخیر به چاپ رسیده‌اند. تحلیل تا اشباع داده‌ها ادامه یافت و سپس با ترکیب مضامین، الگوی اخلاقی پژوهش مجازی بر مبنای 7 مؤلفه ارائه شد: آماده‌سازی محقق (پرورش نگرش مثبت به پژوهش مجازی، شناخت امکانات پیام‌رسان‌های فوری، آماده سازی سؤالات، دعوت اولیه از مشارکت‌کننده، تنظیم وقت)، آموزش رویه‌های مصاحبه به محقق (نوشتاری بودن مصاحبه و ویژگی‌های آن، مصاحبه همزمان جهت خودانگیختگی، مرور پاسخ‌های مشارکت‌کننده در زمان نوشتن پاسخ بعدی وی)، برقراری رابطه حسنه (بیان هدف، اصول رازداری، کسب رضایت آگاهانه)، ارائه اطلاعات اولیه به مشارکت‌کنندگان (بیان اهداف و حقوق، نحوه رویارویی با هیجانات ناراحت کننده، تأکید بررازداری)، آموزش رویه‌ها به مشارکت‌کنندگان (تأکید بر مصاحبه همزمان، تأکید بر داوطلبانه بودن مصاحبه و عدم تحمیل)، ثبت و ذخیره سازی داده‌ها (انتقال گفتگو به فایل ورد، ویرایش فایل، مطالعه مکرر آن) و گزارش تحقیق (قراردادن رمز برای گفتگوها، تغییر اطلاعات هویتی مشارکت‌کننده پیش از گزارش نهایی). با رعایت ضوابط اخلاقی ذکرشده، پژوهش مجازی روشی مفید و مقرون به صرفه در حرفه‌های یاورانه است.