اثر پیش‌تیمار بذر و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ماش (Vigna radiata L.) در شرایط تنش خشکی
Authors
Abstract:
سابقه و هدف: ماش گیاهی از خانواده حبوبات و تابستانه بوده که در تناوب با غلاتی مانند گندم کشت می‌گردد. دوره رشد این گیاه 75-90 روز بوده و با نیاز آبی کم، قابلیت بالایی برای رشد در شرایط خشک و نیمه خشک دارد. تنش‌های غیر زیستی همانند تنش خشکی، از عوامل کاهنده رشد و عملکرد محصولات زراعی شناخته می‌شوند که با توجه به تغییرات اقلیمی تولید پایدار را به مخاطره می‌اندازد. تنش خشکی با از بین بردن رنگیزه‌های فتوسنتزی و اختلال در تبادل گازی، فتوسنتز گیاه را مختل کرده و رشد و تولید در گیاهان را به شدت پایین می‌آورد. اسید سالیسیلیک یک هورمون طبیعی در گیاهان می‌باشد و اثرات مختلفی بر فعالیت بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاهان داشته و بعنوان یک پیام‌رسان در افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌های غیرزیستی بویژه تنش خشکی عمل می‌نماید. کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی می‌تواند منجر به افزایش فتوسنتز و رشد گیاهان گردد. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید (به دو روش پیش تیمار و محلول پاشی) بر رشد و عملکرد دو رقم ماش در شرایط تنش خشکی می‌باشد. مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیک دو رقم ماش در شرایط تنش خشکی، در سال 1396 آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آزمایشی جهاد کشاورزی کارزان استان ایلام انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری بعد از 60 و 110 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) به‌عنوان کرت اصلی، دو رقم گوهر و مهر بعنوان کرت فرعی اول و سه سطح کاربرد اسید سالیسیلیک (شاهد، پیش تیمار بذر و محلول پاشی) بعنوان کرت فرعی دوم بود. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بر همکنش رقم، تنش خشکی و کاربرد اسید سالیسیلیک بر خصوصیات عملکرد دانه، عملکرد زیستی، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته معنی‌دار بود. بالاترین میزان عملکرد دانه ( 1894 کیلوگرم در هکتار) و بالاترین عملکرد وزن خشک توده ( 4997 کیلوگرم در هکتار) در رقم گوهر در شرایط بدون تنش و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بدست آمد. همچنین کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی باعث افزایش محتوای کلروفیلa، کلروفیلb و کارتنوئید شد. بیشترین (96%) و کمترین (71%) میزان رطوبت نسبی به ترتیب در تیمار بدون تنش با محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و تیمار تنش خشکی بدون اسید سالیسیلیک مشاهده شد. نتیجه‌گیری: کاربرد اسید سالیسیلیک باعث افزایش محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی، کارتنوئید و رطوبت نسبی گیاه شد و در نهایت افزایش عملکرد در گیاه ماش را بدنبال داشت. عملکرد رقم گوهر در شرایط تنش خشکی و عدم تنش خشکی با کاربرد اسید سالیسیلیک بهبود یافت، ولی اختلاف بین تیمار شاهد و کاربرد اسید سالیسیلیک تحت شرایط تنش، بیشتر بود. در رقم مهر نیز کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی باعث بهبود 70 درصدی عملکرد نسبت به تیمار عدم کاربرد سالیسیلیک گردید.
similar resources
اثرات ریزگرد و تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی در گیاه ماش (Vigna radiata L.)
ریزگرد مشکل نوظهوری است که همراه با تنش خشکی مناطقی از غرب و جنوب کشور را درگیر کرده است. به منظور بررسی تأثیر این دو عامل بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در تابستان سال زراعی 1394 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان انجام شد. عامل تنش خشکی از طریق آبیاری پس از 70 (آبیاری نرمال)، 80، ...
full textاثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ماش (Vigna radiata L.)
به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ماش در تراکم‌های مختلف، آزمایش مزرعه‌ای در تابستان سال 1389 در منطقه دزفول به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. در این تحقیق، تیمارهای شامل آبیاری پس از 90 ، 120 ، 150 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A در کرت‌های اصلی و تراکم به صورت فاصله‌های 6، 9، 12 و 15 سانتی‌متر بین دو بوته ر...
full textاثر کم‌آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین دانه برخی ژنوتیپ‌های ماش (Vigna radiata L.)
To investigate the effect of deficit irrigation on yield of mung bean genotypes, an experiment was conducted as a split plot in randomized complete block design (RCB) with three replications. The main plot was irrigation regime in three levels (supply of 100, 80 and 60% of crop water requirement) and subplot was genotype in five levels (VC 11-18b, VC 63-72, CN-9-5, NM 54 and 1-61-145). The resu...
full textاثر تراکم بوته بر عملکرد دانه و خصوصیات مرفو فیزیولوژیک سه ژنوتیپ ماش [Vigna radiata (L.) Wilczk] در شرایط اهواز
به منظور بررسی اثر تراکم بر صفات کمی ژنوتیپ‌های ماش، این آزمایش در تابستان سال 1379 در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. در این تحقیق فواصل بین بوته روی ردیف 15، 20، 25 و30 سانتی‌متر با فاصله ثابت 50 سانتی‌متر بین ردیف‌ها (به ترتیب تراکم‌های معادل 133333، 100000، 80000 و ...
full textاثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ماش (vigna radiata l.)
به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ماش در تراکم های مختلف، آزمایش مزرعه ای در تابستان سال 1389 در منطقه دزفول به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. در این تحقیق، تیمارهای شامل آبیاری پس از 90 ، 120 ، 150 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a در کرت های اصلی و تراکم به صورت فاصله های 6، 9، 12 و 15 سانتی متر بین دو بوته ر...
full textتأثیر تنش خشکی بر خصوصیات کمی، کیفی و فیزیولوژیکی برخی از ارقام ماش (vigna radiate l.)
به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر خصوصیات کمی، کیفی و فیزیولوژیکی برخی از ارقام ماش، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات صفی آباد واقع در 18 کیلومتری جنوب شهرستان دزفول، اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح (آبیاری کامل (عرف منطقه، شاهد) =1i، کم¬آبیاری کامل (در کل دوره رشد گیاه) =2i، کم¬آبیاری در زمان گل¬دهی =3i و کم¬آبیاری بعد از گل¬...
My Resources
Journal title
volume 26 issue 2
pages 127- 141
publication date 2019-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023