اثر مدت زمان استخراج بر محتوا و ترکیب‌های اسانس دو گونه آویشن شیرازی و دنایی در مرحله گل‌دهی

جنس آویشن به دلیل خاصیت دارویی و زیستی یکی از جنس­های مهم و به طور کامل شناخته شده است. آویشن شیرازی و دنایی دو گیاه دارویی ارزشمند هستند که در طب سنتی ایران به طور گسترده از دیرباز استفاده می­شده­اند. اسانس این گونه­ها یک منبع غنی از تیمول است و به همین دلیل ویژگی ضد میکروبی و ضد اکسیدانی دارد. در این پژوهش اندام هوایی گیاهان آویشن شیرازی و آویشن دنایی در مرحله رشد زایشی جمع‌آوری و در سایه خشک شدند. عمل اسانس­گیری برای هر گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر در 3 تیمار زمانی یک، دو و سه ساعته و با 3 تکرار انجام شد. اسانس‌های استخراج شده هر تیمار با هم مخلوط و ترکیب اسانس‌های مخلوط شده با دستگاه GC و GC/MS شناسایی و تجزیه تحلیل شدند. بیشترین درصد اسانس در گیاه آویشن شیرازی در تیمار دو ساعت و در گیاه آویشن دنایی در تیمار یک و سه ساعت مشاهده شد.‌ در گیاه آویشن شیرازی ترکیب­های مهم کارواکرول (2/29%) و تیمول (6/27%) در تیمار دو ساعت، لینالول (5/19%) و ترکیب‌های گاما-ترپینن (1/6%) و پاراسیمن (8/4%) در تیمار سه ساعت و در گیاه آویشن دنایی ترکیب­های مهم تیمول (7/36%)، ژرانیول (7/12%) و بورنئول (6/4%) در تیمار یک ساعت، ارواکرول (4/30%) در تیمار دو ساعت و لینالول (5/6%) در تیمار سه ساعت بیشترین مقدار راداشتند. بر اساس مشاهده­ها و نتیجه­های به­دست آمده بهترین زمان استخراج اسانس آویشن شیرازی، دو ساعت و آویشن دنایی، یک ساعت می­باشد، بنابراین هزینه­های این فرایند بر اساس نتیجه­های به­دست آمده محاسبه، تأمین و از صرف هزینه­های اضافی در استخراج اسانس این دو گیاه جلوگیری می­شود. جنس آویشن به دلیل خاصیت دارویی و زیستی یکی از جنس­های مهم و به طور کامل شناخته شده است. آویشن شیرازی و دنایی دو گیاه دارویی ارزشمند هستند که در طب سنتی ایران به طور گسترده از دیرباز استفاده می­شده­اند. اسانس این گونه­ها یک منبع غنی از تیمول است و به همین دلیل ویژگی ضد میکروبی و ضد اکسیدانی دارد. در این پژوهش اندام هوایی گیاهان آویشن شیرازی و آویشن دنایی در مرحله رشد زایشی جمع‌آوری و در سایه خشک شدند. عمل اسانس­گیری برای هر گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر در 3 تیمار زمانی یک، دو و سه ساعته و با 3 تکرار انجام شد. اسانس‌های استخراج شده هر تیمار با هم مخلوط و ترکیب اسانس‌های مخلوط شده با دستگاه GC و GC/MS شناسایی و تجزیه تحلیل شدند. بیشترین درصد اسانس در گیاه آویشن شیرازی در تیمار دو ساعت و در گیاه آویشن دنایی در تیمار یک و سه ساعت مشاهده شد.‌ در گیاه آویشن شیرازی ترکیب­های مهم کارواکرول (2/29%) و تیمول (6/27%) در تیمار دو ساعت، لینالول (5/19%) و ترکیب‌های گاما-ترپینن (1/6%) و پاراسیمن (8/4%) در تیمار سه ساعت و در گیاه آویشن دنایی ترکیب­های مهم تیمول (7/36%)، ژرانیول (7/12%) و بورنئول (6/4%) در تیمار یک ساعت، ارواکرول (4/30%) در تیمار دو ساعت و لینالول (5/6%) در تیمار سه ساعت بیشترین مقدار راداشتند. بر اساس مشاهده­ها و نتیجه­های به­دست آمده بهترین زمان استخراج اسانس آویشن شیرازی، دو ساعت و آویشن دنایی، یک ساعت می­باشد، بنابراین هزینه­های این فرایند بر اساس نتیجه­های به­دست آمده محاسبه، تأمین و از صرف هزینه­های اضافی در استخراج اسانس این دو گیاه جلوگیری می­شود.