اثر رژیم‌های آبیاری بر ویژگی‌‌های مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد هیبرید‌های ذرت علوفه‌ای

به منظور بررسی اثر رژیم‌های آبیاری بر برخی صفات و عملکرد چند هیبرید جدید ذرت علوفه‌ای، این آزمایش در قالب طرح آماری بلوک‌‌های کامل تصادفی به‌صورت کرت‌‌های یک‌بار خرد شده با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1388 اجرا گردید. در کرت‌‌های اصلی سه سطح آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید (به‌ترتیب آبیاری پس از 70، 100 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و در کرت‌‌های فرعی 14 هیبرید ذرت مورد مقایسه قرار گرفت. مقدار آب مصرفی با استفاده از کنتور که در ابتدای فلکه اصلی قرار داده شده بود کنترل شد. نتایج نشان داد که تفاوت هیبریدها از نظر ارتفاع بوته و عملکرد علوفه خشک در سطح احتمال پنج درصد و از نظر تعداد برگ، شاخص سطح برگ و وزن خشک بلال در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود، درحالی‌که بین وزن خشک برگ هیبریدها اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. هم‌چنین کلیه صفات مورد بررسی به‌جز تعداد برگ در بوته به تنش خشکی واکنش نشان داده و اختلاف آن‌ها در تنش‌های مختلف در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. برهمکنش هیبرید و رژیم‌های آبیاری برای هیچ‌یک از صفات معنی‌دار نبودند که بیانگر واکنش مشابه هیبریدهای مورد مطالعه نسبت به شرایط رژیم‌های آبیاری اعمال شده می‌باشد. تغییر دور آبیاری از تیمار آبیاری نرمال به تنش شدید باعث کاهش عملکرد علوفه خشک به میزان 44 درصد شد. هیبرید شماره 4 (KSC700) از نظر وزن خشک بلال بیش‌تر (54/771 گرم) و با عملکرد علوفه خشک (15565 کیلوگرم در هکتار) در شرایط تنش خشکی به عنوان بهترین هیبرید بود که می توان بالا بودن عملکرد در این هیبرید را به طولانی‌تر بودن دوره رشد آن نسبت داد که زمان بیش‌تری را برای تولید و تجمع مواد در اختیار گیاه قرار می‌دهد. با توجه به همبستگی می‌توان نتیجه گرفت که صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ، شاخص سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و وزن خشک بلال در تغییرات عملکرد علوفه در شرایط کمبود رطوبت خاک می‌توانند اثر قابل ملاحظه‌ای داشته باشند.