اثر روش‌های مختلف تلقیح با باکتری‌ بومی افزاینده رشد بر صفات رویشی و عملکرد برنج (رقم ’طارم هاشمی‘) تحت تأثیر سطوح مختلف کود پتاسیم

به‌منظور بررسی اثر باکتری بومی‌ فزآینده رشد Enterobacter sp. بر برخی صفات رویشی و عملکرد شلتوک برنج (رقم ’طارم هاشمی‘) آزمایشی در یکی از مزارع روستای آقاملک شهرستان بابل در سال 1395 انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل شش سطح کود سولفات پتاسیم (0، 25، 50، 75، 100 و 125 کیلوگرم در هکتار)، در کرت اصلی و روش‌های تلقیح در چهار سطح (عدم تلقیح بذر یا نشاء به‌عنوان تیمار شاهد، تلقیح بذر در خزانه، تلقیح ریشه نشاء و تلقیح همزمان بذر در خزانه و ریشه نشاء) در کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد که روش‌های مختلف تلقیح موجب افزایش ارتفاع بوته (25/1-54/2 درصد)، تعداد پنجه (7/11-5/16 درصد)، تعداد برگ در کپه (5/12-2/14 درصد)، شاخص سطح برگ (16/7-9/17 درصد) و عملکرد شلتوک (6/14-8/19 درصد) و تسریع وقوع مرحلة گرده‌افشانی حدود یک روز نسبت به شاهد شدند. در این آزمایش، آثار اصلی بر صفات مورد مطالعه معنا‌دار و اثر متقابل تیمارها غیرمعنا‌دار بود. روش‌ تلقیح توأم بذر در خزانه و ریشه نشاء با باکتری بر روش‌های دیگر برتری داشت. همچنین، با مصرف کود پتاسیم از صفر تا 125 کیلوگرم در هکتار مقدار تمامی صفات اندازه‌گیری شده به‌ویژه عملکرد شلتوک (2/18 درصد بیشتر از شاهد) افزایش یافت. در نتیجه، کاربرد باکتری و مصرف کود پتاسیم به‌طور جداگانه از طریق بهبود صفات رویشی به‌ویژه تعداد پنجه و تعداد برگ، به افزایش شاخص سطح برگ منجر شد. که از جمله مؤلفه‌های مهم در جذب نور و تأثیرگذار بر میزان کارایی فتوسنتز است و بدین ترتیب سبب بهبود عملکرد برنج شد.