اثر روش‌های خاک‌ورزی، حفظ بقایا و سطوح مختلف آب آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب گندم در اقلیم سرد خراسان رضوی

Authors

  • حمیدرضا شریفی دانشیار پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
  • محمد جلینی عضو هیات علمی (دانشیار پژوهش) بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
Abstract:

این تحقیق به منظور بررسی عملکرد و بهره‌وری آب گندم در سیستم تناوب زراعی رایج (گندم- چغندرقند) منطقه سرد، در ایستگاه تحقیقات جلگه رخ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی به اجرا درآمد. آزمایش با استفاده از کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار طی سال‌های زراعی 1392 الی 1395 اجرا شد. تیمارها شامل روش‌های مختلف خاک‌ورزی (خاک‌ورزی متداول، کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی) در کرت‌های اصلی و مدیریت بقایای گیاهی (بدون بقایا، حفظ 30 درصد و 60 درصد بقایا) در کرت‌های فرعی و سطوح مختلف کاربرد آب آبیاری شامل50%، 75% و 100% آب مورد نیاز در کرت‌های فرعی فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که روش خاک‌ورزی و مدیریت بقایا بر عملکرد و بهره‌وری مصرف آب گندم اثر معنی‌دار نداشت، ولی اثر سطوح مختلف آب آبیاری معنی دار بود (P<0.01). مقدار عملکرد در دو سطح کاربرد آب 75% و 100% به‌ترتیب 4751 و 4961 کیلوگرم در هکتار بود که با هم اختلاف معنی دار نداشتند ولی عملکرد در سطح 50 درصد آب مصرفی حدود 3574 کیلوگرم در هکتار بود که کاهش قابل توجهی داشت. میزان بهره‌وری آب در سطوح 50%، 75% و 100% آب مصرفی به‌ترتیب 062/1، 960/0 و 875/0 کیلوگرم بر متر مکعب آب به دست آمد. بیشترین میزان عملکرد از تیمار کم خاک‌ورزی با حفظ 30% بقایا و سطح آبیاری 100%  به میزان 6331 کیلوگرم در هکتار بدست آمد و بیشترین میزان بهره‌وری آب گندم از تیمار بدون خاک‌ورزی، حفظ 30% بقایا و سطح آبیاری 75% به میزان 173/1 کیلوگرم بر مترمکعب آب حاصل شد. تیمار بدون خاک ورزی، 60% بقایا و 50% آب مصرفی و تیمار خاک‌ورزی مرسوم، بدون بقایا و 50% آب مصرفی به‌ترتیب با میزان بهره‌وری آب 136/1 و 132/1 کیلوگرم بر مترمکعب آب در مقام دوم و سوم قرار گرفتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر نظام‌های تناوب زراعی مختلف بر عملکرد گندم در اقلیم سرد خراسان رضوی

به منظور بررسی نقش تناوب‌های زراعی مختلف در پایداری تولید گندم، این تحقیق با استفاده از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت پنج سال زراعی (89-1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه‌رخ در استان خراسان رضوی به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایشی شامل هشت نظام تناوب زراعی، شامل: 1-کشت مداوم گندم، 2-گندم- گندم- گندم- کلزا- گندم، 3-گندم- چغندرقند- گندم- چغندر قند-گندم، 4-گندم- سیب زمینی- گندم...

full text

اثر مقادیر مختلف آب آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب ارقام مختلف گندم در منطقه گرگان

افزایش بهره‌وری آب، عامل کلیدی برای رفع بزرگ‌ترین چالش کنونی بخش کشاورزی در مناطق کم‌آب یعنی تولید بیشتر با آب کمتر است. این پژوهش به بررسی واکنش ارقام مختلف گندم نسبت به آب، کارآیی مصرف آب با استفاده از روش آبیاری بارانی تک‌شاخه‌ایپرداخته است. چهار مقدار آب (1W، 2W، 3W و 4W) براساس فاصله از خط لوله فرعی آبیاری بارانی به‌عنوان عامل اصلی ثابت و شش رقم گندم (1C تا 6C) که به‌صورت تصادفی در داخل هر...

full text

مدلسازی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد گندم آبی تحت شرایط محدودیت آب در خراسان رضوی

به دلیل افزایش جمعیت جهانی به همراه کاهش سطح زمین­های بارور و منابع آب، ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر بهره­وری کشاورزی به طور ویژه­ای دارای اهمیت می­باشد. به همین منظور این تحقیق در شش شهرستان از استان خراسان رضوی ( قوچان، گناباد، مشهد، سبزوار، تربت­حیدریه و تربت­جام) انجام شد. ابتدا اقلیم آینده (سال 2050) با استفاده از داده­های اقلیمی بلندمدت در دوره پایه  (2010-1980) و با روش ارائه شده توسطAgM...

full text

اثر متقابل رژیم‌های آبیاری و منابع مختلف نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف آب در گندم

امروزه با افزایش روزافزون جمعیت و نیاز به غذا و محدودیت منابع آب، افزایش عملکرد در واحد حجم آب مصرفی اهمیت یافته است. برای تعیین نیاز آبی محصول گندم و اثر متقابل آن با نیتروژن روی کارایی مصرف آب، تحقیقی در قالب طرح فاکتوریل با طرح پایۀ‌ بلوک‌های کامل تصادفی و با چهار تکرار از سال 79- 1376 در دشت تبریز به اجراء درآمد. آبیاری‌ها از تیمار I1 تا I4 به‌ترتیب زمانی که نسبت عمق آب آبیاری به تبخیر انبا...

full text

اثر سطوح مختلف آب آبیاری و تغذیه بهینه بر برخی صفات رشدی سه رقم گندم

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آب و کود بر کارایی مصرف آب، عملکرد و درصد پروتئین دانه گندم، آزمایشی به مدت دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد اجرا شد. آزمایش با استفاده از طرح کرت‎های دوبار خرد شده در 3 تکرار انجام شد. پلات اصلی شامل سطوح آب مصرفی (6000 I2= و 5000 I1= و 4000 I0= متر مکعب  در هکتار) و  پلات فرعی سطوح کـودی شامـل F1=NPK+ME، ME 3/1 +F2=NPK و ME 7/0 +  F3=N...

full text

اثر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و شاخص برداشت ارقام سویا در خرم‌آباد

با توجه به محدودیت منابع آب، یکی از راهکارهای استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی، کم‌آبیاری می‌باشد. به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری بر عملکرد، کارآیی مصرف آب، شاخص برداشت، درصد چربی و درصد پروتئین سویا، آزمایشی در طی فصل زراعی سال 90-1389 روی ارقام M7، M9 و TMS در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی خرم‌آباد انجام گرفت. آزمایش فوق در قالب طرح کرت‌های خردشده (اسپلیت پلات) بر پایه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 33.3  issue 3

pages  371- 381

publication date 2019-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023