اثر دما و شدت تشعشع بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج در شرایط اقلیمی مازندران

Authors

  • اسماعیل بخشنده استادیار پژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
  • مرتضی نصیری استادیار، بخش اصلاح و تهیه بذر، مؤسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران، آمل، ایران.
  • ناهید فتحی کارشناس‌ارشد زراعت، بخش اصلاح و تهیه بذر، مؤسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران، آمل، ایران.
  • همت اله پیردشتی دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
Abstract:

به‌‏منظور بررسی اثر اقلیم­های متفاوت محلی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم بومی و اصلاح شده برنج (’طارم هاشمی‘ و’شیرودی‘) و کمی­سازی روابط عملکرد و اجزای عملکرد با شدت تشعشع خورشیدی و دمای هوا در طول دوره رشد، سه آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سه منطقه  بابلسر، آمل و پل‌سفید از شهرستان­های استان مازندران در سال 1393 اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر اقلیم‌های متفاوت محلی بر برخی از صفات همچون عملکرد دانه، تعداد خوشه، وزن خوشه، طول خوشه، تعداد کل دانه در خوشه و تعداد دانه پر به طور آماری در سطح احتمال یک درصد معنی­دار گردید. مزارع پل‌سفید در کلیه صفات نسبت به مزارع آمل و بابلسر از مقادیر عددی پایین‌تری برخوردار بودند که علت آن را می‌توان به وقوع میانگین دمای هوا و شدت تشعشع خورشیدی پایین‌تر در طول دوره رشد برنج به خصوص در مرحله زایشی در این منطقه نسبت داد. کاهش میانگین دمای هوا و شدت تشعشع خورشیدی ناشی از افزایش ارتفاع از سطح آب‌های آزاد، باعث کاهش معنی‌دار عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک (25-10 درصد وابسته به رقم) در هر دو رقم شد. علاوه بر این، تأثیر کاهش میانگین دمای هوا بر عملکرد دانه بیشتر از شدت تشعشع خورشیدی بود. در مجموع، با استفاده از یافته‌های این مطالعه به‏خوبی می‌توان تغییرات عملکرد دو رقم برنج را در اقلیمی‌های متفاوت محلی مورد مطالعه را کمّی‌سازی و همچنین کاهش احتمالی عملکرد برنج به دلیل تأخیر در کشت را نیز برآورد کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ارقام ماش در شرایط اقلیمی خوزستان

تراکم گیاهی از طریق تغییر در رشد رویشی و بهره‌وری از عوامل محیطی بر اجزای عملکرد و عملکرد دانه ماش تاثیر میگذارد. این تغییرات در بهار سال زراعی 1385 در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین واقع درملاثانی، شمال شرقی اهواز، با طرح بلوکهای کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل با چهار تکرار بررسی گردید. فاکتور اول شامل چهار فاصله کاشت (10، 15، 20 و 25 سانتیمتر) و فاکتور دوم شامل سه رقم ماش (گ...

full text

اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کنجد در شرایط اقلیمی میانه

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم کنجد شامل رقم محلی ورامین، مغان -17، کرج -1 و محلی بهبهان، در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. در این بررسی وزن خشک اندام های هوایی، خصوصیات مرفولوژیکی بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد‌ دانه در کپ...

full text

بررسی اثرات تراکم کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام برنج (Oryza sativa L.) در شرایط اقلیمی غرب گیلان

   به منظورتعیین مناسب‌ترین تراکم کشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام برنج، آزمایشی به‏صورت فاکتوریل با دو عامل تراکم کشت در پنج سطح (1  ، 3 ، 5 ، 7 و 9 نشاء در هر کپه) و پنج رقم برنج (هاشمی، درفک، لاین 338، ندا و سپیدرود)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1387در آستارا انجام گرفت. صفات ارتفاع بوته، طول پانیکول، وزن هزاردانه، تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در هر پانیک...

full text

اثر تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ارقام ماش در شرایط اقلیمی خوزستان

تراکم گیاهی از طریق تغییر در رشد رویشی و بهره وری از عوامل محیطی بر اجزای عملکرد و عملکرد دانه ماش تاثیر میگذارد. این تغییرات در بهار سال زراعی 1385 در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین واقع درملاثانی، شمال شرقی اهواز، با طرح بلوکهای کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل با چهار تکرار بررسی گردید. فاکتور اول شامل چهار فاصله کاشت (10، 15، 20 و 25 سانتیمتر) و فاکتور دوم شامل سه رقم ماش (گ...

full text

اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کنجد در شرایط اقلیمی میانه

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم کنجد شامل رقم محلی ورامین، مغان -17، کرج -1 و محلی بهبهان، در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. در این بررسی وزن خشک اندام های هوایی، خصوصیات مرفولوژیکی بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 1

pages  163- 176

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023