اثر تیمارهای مختلف اسانس‌های گیاهی و نانوذرات نقره بر عمر گلجای گل بریدنی ژربرا، رقم پینک پاور

سابقه و هدف: ژربرا یکی از مهمترین گل‌های بریدنی در صنعت گلکاری بوده و ارزش اقتصادی بالایی دارد. از عمده‌ترین مشکلات توسعه صادرات گل ژربرا، ضایعات زیاد و عمر کم گلجای به دلیل به‌هم خوردن روابط آبی شاخه گل در اثر رشد و افزایش جمعیت میکروبی محلول گلجای می‌باشد. در طول دهه اخیر اطلاعات عموم مردم در مورد اثرات جانبی مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی افزایش یافته و تحقیقات زبادی جهت یافتن روش‌ها یا مواد جایگزین به منظور حفظ کیفیت و افزایش عمر گلجای گل‌ها صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: در این پژوهش اثر اسانس‌های زنیان، اسطوخودوس، اکالیپتوس با غلظت‌های 15 و 30 میکرولیتر در لیتر و نانوذرات نقره با غلظت‌های 40 و 80 میکرولیتر در لیتر به صورت تیمار پیوسته بر جذب محلول گلجای، شاخص پایداری غشاء ساقه و گلبرگ‌ها، درصد پژمردگی گلبرگ‌ها، جمعیت میکروبی محل برش ساقه و عمر گلجای گل بریدنی ژربرا رقم پینک پاور بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل (عامل اول تیمارها و عامل دوم زمان نمونه‌برداری) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و هر تکرار شامل 4 شاخه گل صورت گرفت. یافته‌ها: تیمارهای مختلف اسانس‌های گیاهی و نانوذرات نقره بر صفاتی مانند وزن‌تر نسبی شاخه گل، تغییرات قطر ساقه در زیر طبق گل و پایین ساقه و نیز نشت یونی گلبرگ‌ها اثر بارزی نداشتند اما صفاتی مانند میزان جذب گلجای، پایداری غشاء یاخته‌ای، نشت یونی ساقه، جمعیت باکتریایی انتهای ساقه، درصد پژمردگی گلبرگ‌ها و عمر گلجای به طور معنی داری تحت تاثیر قرار گرفتند. اسانس زنیان در غلظت 15 میکرولیتر در لیتر با افزایش جذب محلول گلجای، کاهش نشت یونی انتهای ساقه، کاهش جمعیت باکتریایی و نیز کاهش درصد پژمردگی گلبرگ‌ها، سبب افزایش عمر گلجای ژربرا شد. بیشترین عمر گلجای (11 روز) مربوط به تیمار 15 میکرولیتر در لیتر زنیان بود که تفاوت آن با دو غلظت نانوذرات نقره معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: به‌طور کلی اسانس زنیان و نانوذرات نقره به‌کار رفته در این پژوهش، سبب بهبود عمر گلجای گل بریدنی ژربرا شدند. ولی با توجه به شرایط بهتر برخی از صفات اندازه گیری شده در استفاده از اسانس زنیان در مقایسه با نانوذرات نقره و نیز اثرات مضر زیست محیطی نانوذرات نقره، می‌توان استفاده از اسانس‌ زنیان به غلظت 15 میکرولیتر در لیتر برای افزایش عمر گلجای ژربرا توصیه نمود. اگرچه لازم است با توجه به گوناگونی بین رقم‌ها، پژوهش‌های بیشتری با غلظت‌های متفاوت‌تری در مورد رقم‌های مختلف صورت گیرد. واژه‌های کلیدی: اسانس‌های گیاهی، جمعیت میکروبی، ژربرا، شاخص پایداری غشاء، عمر گلجای.