اثر بارش بر عملکرد گندم دیم و شاخص رضایتمندی نیاز آبی در مقیاس زمانی مختلف

گندم از مهم‌ترین محصولات استراتژیک جهان می­باشد که از اهمیت ویژه­ای در غذای مردم برخوردار است. در زراعت دیم گندم بارش یکی از ارکان اصلی است به­طوری که این پارامتر به‌عنوان تنها منبع تأمین آب در دیم­کاری محسوب می­شود. مطالعه حاضر بر روی 6 ایستگاه سینوپتیک در استان­های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی صورت گرفته است. در این پژوهش از 25 سال داده­های هواشناسی 6 ایستگاه سینوپتیک خراسان بزرگ و عملکرد گندم از سال­های 1387-1362 استفاده شده است. در ابتدا به بررسی میزان بارش در طول دوره رشد گندم پرداخته شد و سپس با محاسبه شاخص رضایتمندی نیازآبی (WRSI) در منطقه رضایت محصول از بارش و تبخیر-تعرق مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله میانگین دراز مدت این شاخص در ایستگاه بیرجند 72/44 درصد می­باشد که در میان ایستگاه­های مورد مطالعه دارای کمترین مقدار است و بر اساس این شاخص منطقه مورد مطالعه جهت کشت گندم دیم مناسب نمی­باشد و کاشت آن همراه با ریسک بالایی خواهد بود. از میان ایستگاه­های مورد مطالعه دو ایستگاه مشهد و قوچان با میانگین دراز مدت 87/92 و 27/92 درصد دارای بیشترین مقدار این شاخص بودند، بر این اساس، این مناطق برای کشت گندم دیم بسیار مناسب بوده و از ریسک بسیار پایینی برای کشت گندم دیم برخوردار می­باشند.