اثر انواع و مقادیر متفاوت کود نیتروژن بر میزان رشد، کلروفیل، روغن و اسانس گیاه دارویی سیاه دانه (Nigella sativa L.)

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر انواع کود نیتروژن (اوره، نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم) در مقادیر متفاوت (0، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) بر پارامترهای رشد‌، رنگیزه‌، اسانس و روغن گیاه دارویی سیاه‌دانه انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در زمین زراعی واقع در نزدیکی شهرستان گرگان انجام گردید. براساس نتایج بیشترین مقدار صفات تعداد شاخه زایا، وزن خشک بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن، درصد و عملکرد اسانس، کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل در کود اوره به میزان 150 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. استفاده از 50 کیلوگرم کود اوره سبب شد که صفات تعداد شاخه زایا، میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کل کلروفیل و درصد روغن و اسانس به حداکثر مقدار خود برسند، هرچند که شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، عملکرد روغن و عملکرد اسانس با افزایش میزان کود اوره تا 150 کیلوگرم در هکتار نیز افزایش یافت. کودهای نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم سبب افزایش اکثر صفات مطالعه شده از جمله عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، عملکرد روغن و عملکرد اسانس نسبت به شاهد گشته و پس از اوره در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. افزایش میزان کود نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم از حد 50 کیلوگرم در هکتار اثری بر صفات فوق‌الذکر نداشت. این نتایج نشان داد که 150 کیلوگرم کود اوره در شرایط آب هوایی و خاک گرگان می‌تواند باعث حداکثر رشد و بالاترین عملکرد دانه، روغن و اسانس شود. آزمایشات بیشتر در سایر شرایط آب و هوایی و خاک‌ها توصیه می‌شود.