اثرپذیری شعر و نثر امام شافعی از سخنان امام علی (ع)

Authors

Abstract:

بر اساس نظریه بینامتنیت، هر متن ادبی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و باز خوانشی از آثار ادبی پیش از خود یا معاصر با خود است. نهج البلاغه از هنگام ظهور تاکنون ، همواره به عنوان یکی از منابع مهم و کلیدی ادبای عرب به شمار میرود. محمد بن ادریس شافعی از عالمان و فقیهان قرن دوم هجری و پیشوای مذهب شافعی است که بسیاری از مفاهیم حکمی و اخلاقی را به لباس نظم درآورده است. وی با توجه به عشق و ارادتش به علی (ع) که از یک سو قافله سالار شعر و ادب بوده و از دیگر سو وامدار حکمت الهی و قرآنی است، سخنان حکیمانه آن حضرت را در لایه های اشعار خود جا داده است. در اینپژوهش به روش تحلیلی - توصیفی و با استقراء الفاظ و مضامین گهربار نه جالبلاغه، ضمن بررسی اشکال مختلف اثرپذیری شافعی از کلام امام علی (ع)، نشان می دهیم که وی علاوه بر ارادت و اخلاص ویژه به ساحت آن امام (ع)، مانند بسیاری دیگر از ادیبان و شاعران عرب و ایرانی، سیراب از سرچشمه زلال حکمتهای آن حضرت شده است.یافتههای این پژوهش گویای آن است که در دیوان شافعی و نثر وی، انواع مختلفی از اثرپذیری تصویری، لفظی و معنایی از نهجالبلاغه به چشم میخورد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آثار مرگ‌اندیشی در قرآن و سخنان امام علی(ع)

در تعالیم دینی، مرگ همزاد و هم نفس آدمی است. مرگ و زندگی هر دو آفریدة خداوند و ابزاری برای آزمون کردار آدمی هستند. قرآن مرگ‌اندیشی را زمینه‌ای برای درک عظمت و قدرت خداوندو زمینه‌ساز سعادت جاوید می‌داند. سلوک و گفتار امام علی(ع) که نمونه بارز یک انسان مرگ‌اندیش است، با رویکرد تربیتی شایان توجه است. در این پژوهش ضمن بازخوانی مفهوم مرگ، آثار مرگ‌اندیشی با عناوین غفلت‌زدایی و آگاهی‌بخشی، تنظیم دنیا...

full text

چرایی کثرت مناقب‌نگاری امام علی (ع) توسط علمای شافعی مذهب

بیان فضایل و مناقب حضرت علی (ع) منحصر به پیروان و شیعیان ایشان نیست و علمای مذاهب چهارگانۀ اهل سنت نیز به‌دلیل جایگاه والای این شخصیت بی‌نظیر جهان اسلام و محبت به خاندان رسول خدا (ص)، به‌صورت گسترده به نقل مناقب و فضایل حضرت پرداخته‌اند و در این زمینه تألیفات فراوانی از خود به یادگار گذاشته‌اند. ولی با نگاهی اجمالی به این آثار می‌توان گفت که بیشترین و باارزش‌ترین تألیفات در این عرصه مربوط به بز...

full text

تفسیر آیات الاحکام در سخنان امام علی (ع)

علی (ع) آگاه‌ترین فرد به قرآن کریم و تفسیر و تبیین آن کتاب الهی بعد از رسول خدا (ص) بوده است. نقل‌های متنوعی از ایشان در ابواب گوناگون فقهی برجای مانده است که نشان‌دهندة دیدگاه‌های حضرت درمورد آیات فقهی است. براساس روایات، علی (ع) در موضوعات مختلف احکام توصیه‌ها و تبیین‌هایی داشته است که مراجعه به کتب تفسیری، مخصوصاً تفاسیر روایی، صحت این ادعا را اثبات می‌کند. علی (ع) در سخنان خود به تفسیر آیات ...

full text

خرافه ستیزی در سخنان امام علی(ع)

کم و بیش در همه زمان ها و همه جوامع باورها و رفتارهای خرافی وجود داشته و دارد، به طوری که ممکن است این باور تقویت شود که خرافه از عناصر فرهنگی جدا نشدنی جوامع انسانیست؛ اما با نگاهی عمیق می یابیم که عوامل شناختی و روانی از جمله علل خرافه گرایی در حوزه باورها و رفتارهاست. در پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای به بازشناسی عوامل شناختی خرافه همچون ناآگاهی از ذات و ص...

اهل بیت (ع) در دیوان امام شافعی

فضایل اهل بیت عصمت (ع) با وجود عناد دشمنان و کتمان بسیاری از دوستان، هستی را فراگرفته است. هیچ انسان واقع بین و خواستار حقیقتی نیست که آن شخصیت را بشناسد و دلش از مهرشان سرشار نباشد؛ هر چند ابراز نکند. بزرگان دین از هر فرقه و گرایش، به آن فضایل اشاره کرده و محبت خویش را نسبت به خاندان نبی اکرم (ص) بیان داشته اند. امام شافعی پیشوای فر...

full text

آداب دانش‌اندوزی در سخنان امام رضا(ع)

    امام رضا(ع) امتیازهای زیادی برای علم برشمرده و طلب و دریافت معارف دینی را تنها از افرادی که واجد شرایط خاص هستند، مجاز دانسته‌اند، در عین حال اشاره نموده‌اند که طلب و دریافت دیگر علوم از هر کس که آن‌را دارا باشد مطلوب است.      بررسی حاضر در پاسخ به پرسش «امام رضا(ع) چه آدابی را شرط تحقق امتیازهای علم دانسته‌اند؟» اشاره نموده که ایشان بر ضرورت انگیزة الهی در دانش‌اندو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 20

pages  1- 26

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023