اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان: یک کارآزمایی بالینی

چکیده مقدمه: ﺳﺮﻃﺎن پستان ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﻳﻊ‏ﺗﺮﻳﻦ سرطان‏ها در ﺑﻴﻦ زﻧﺎن است. اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن پستان ﻣﻲ‏ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﺮاد را ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻣﺸﻜﻼت روان‏ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻛﻨﺪ و از خودکارآمدی و ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ آنها بکاهد. ﻫﺪف اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ اثربخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن پستان بود. روش بررسی: در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از طرح نیمه آزﻣﺎﻳﺸﻲ از نوع پیش ‏آزمون- پس ‏آزمون با گروه گواه استفاده شد. با استفاده از نمونه‏ گیری در دسترس از ﺑﻴﻦ زﻧﺎن مبتلا ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن پستان مراجعه‏کننده به بخش سرطان بیمارستان امام خمینی شهر تهران تعداد 32 آزمودنی انتخاب شدند. ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ در دو گروه آزﻣﺎﻳﺶ و ﮔﻮاه (هر گروه 16 نفر) ﮔﻤﺎرده شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 2 ساعته تحت گروه درمانی شناختی-رفتاری قرار گرفت، اﻣﺎ ﮔﺮوه گواه مداخله‏ ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی شرر و فرم کوتاه پرسشنامه کیفیت زندگی ویر و شربورن (SF-36) بودند. داده‏ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزمون ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻮوارﻳﺎﻧﺲ ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮه ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار گرفت. یافته‏ ها: نتایج ﻧﺸﺎن داد ﮔﺮوه آزﻣﺎﻳﺶ و ﮔﻮاه از ﻟﺤﺎظ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی خودکارآمدی و ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ‏داری با یکدیگر دارند (001/0>P). به ‏طوری که کیفیت زندگی و خودکارآمدی زنان مبتلا به سرطان گروه آزمایش که تحت گروه درمانی شناختی- رفتاری قرار گرفته بودند به طور معناداری بیشتر از کیفیت زندگی و خودکارآمدی زنان گروه گواه بود (001/0>P). نتیجه‏ گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که گروه درمانی به شیوه شناختی-رفتاری می‏تواند بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان مؤثر باشد.