ابعاد انسانی حفاظت از منابع طبیعی

Authors

  • مرضیه کشاورز استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران
Abstract:

حفاظت از منابع طبیعی همواره موردتوجه سیاست‌گذاران قرار داشته، اما برنامه‌های اجراشده در راستای مدیریت این منابع زیستی با توفیق چندانی همراه نبوده‌اند، به‌نحوی‌که تخریب منابع آب، خاک، جنگل و سکونت‏گاه‌های طبیعی در چند دهه اخیر افزایش‌یافته است. همین امر موجب نگرانی اندیشمندان مختلف گردیده است. برخی صاحب‌نظران بر این باورند که جهان در آستانه اتمام منابع طبیعی قرار دارد. در این میان، هرچند نقش مداخله‌گری‌های انسانی در افزایش تخریب منابع زیستی موردپذیرش قرارگرفته، اما سیاست‌گذاری‌های انجام‌شده درزمینه‌ی حفاظت منابع طبیعی همچنان بر مبنای تفکرات سنتی فایده نگر طرح‌ریزی می‌گردند که در آن، تخریب منابع به‌عنوان فرایندی طبیعی تلقی می‌شود و نقش انسان‌ها در شکل‌گیری تغییرات زیست‌محیطی نادیده انگاشته می‌شود. بنابراین، دستیابی به اهداف حفاظت پایدار منابع زیستی نیازمند بازاندیشی در این شیوه تفکر و رویکرد به اندیشه‌های معاصر می‌باشد. به‌منظور حفظ منابع طبیعی می‌بایست در نگرشی سیستمی و جامع‌نگر، رابطه نظام اجتماعی- بوم نظام موردتوجه قرارگرفته و بر نقش ابعاد انسانی در سازگاری با بوم نظام تأکید شود. همچنین حفاظت منابع طبیعی دارای بنیانی فرهنگی می‌باشد. بنابراین، تبیین رابطه فرهنگ و ارزش‌ها و نگرش‌های برآمده از آن با سیاست‌گذاری، تولید، نشر و به‌کارگیری برنامه‌های حفاظتی ضروری است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مشارکت شوراهای اسلامی روستایی در حفاظت از منابع طبیعی: مطالعه ای در مناطق جغرافیایی تحت حفاظت استان فارس

حفاظت از منابع طبیعی نه تنها به فناوری، بلکه به نهادها و سازمان هایی وابسته است که در سطح محلی در مدیریت آن دخالت دارند. سازمان های محلی مانند شوراهای اسلامی، هم یک گزیدار در ایجاد یک چارچوب سازمانی پایدار و مناسب برای مدیریت منابع طبیعی محسوب می شوند و هم یک عامل موثر در جلب همکاری و مشارکت آحاد جامعه هستند. به همین دلیل بسیاری از کشورها به دنبال تشویق و بکارگیری ظرفیت مشارکتی اجتماعات محلی در...

full text

تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در طرحهای حفاظت از منابع طبیعی

پژوهش حاضر با هدف اصلی تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در طرح­های حفاظت از منابع طبیعی انجام گرفت. به لحاظ روش پژوهش، این تحقیق از نوع تحقیقات تحلیلی- تبیینی محسوب می‌شود. جامعۀ آماری این تحقیق را تمامی سرپرستان خانوار دهستان آزادلو در شهرستان مغان تشکیل می­دادند (750N=) که بر اساس جدول کرجسی- مورگان، 260 نفر از آنان از طریق روش نمونه­گیری تصادفی ساده برای انجام تحقیق انتخاب شدند. برای گرد...

full text

امکان سنجی ایجاد سازمانهای غیر دولتی حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی

برای دستیابی به توسعه پایدار، حفاظت از منابع طبیعی شامل جنگلها و مراتع به عنوان بستر توسعه و زیر بنای برنامه های سازندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا نیاز به تشکلها و ساختارهای سازمان یافته مردمی به عنوان مکمل برنامه های وسیع و گسترده دولت در امر حفاظت از منابع طبیعی به شدت احساس می شود تا با اتکاء به ارزشهای فرهنگی، اجتماعی و دینی حاکم بر جامعه و به دور از بوروکراسی های دست و پا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 2

pages  101- 120

publication date 2016-12-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023