إعادة النّظر فی تعاریف الاستخدام البدیعی و کشف نموذج مجهول منه فی القرآن الکریم

author

Abstract:

الملخّص: الإستخدام أحد محسّنات البدیع المعنوی الذی لم یحظَ بعدُ بتعریفٍ جامعٍ ومانعٍ أجمع علیه علماء البلاغة، رغم مکانته المرموقة فی البدیع، تلک المکانة الّتی تنشأ عن دور هذا الفنّ فی خلق أکثر من معنی واحد للفظ واحد مع مراعاة الإختصار والإیجاز. نظراً إلی أهمّیّة هذا الفنّ البدیعی ودوره فی إدراک المعانی وتبیینها، بادرت هذه الدّراسة بتحلیل آراء الباحثین فی تعریف الاستخدام مبیّنةً نقائص کلٍّ منها؛ ثمّ حاول هذا المقال أن یعرض تعریفاً جامعاً یشمل جمیع شواهد الإستخدام المعروفة والمجهولة فی الأدب العربی.  وبعد ذلک أتت المقالة بصُوَر الإستخدام المختلفة الّتی تناولها البلاغیون حتی الآن مع ذکر شواهد من الشّعر والنّثر العربی. وفی نهایة المطاف أزاحت المقالة السّتار عن صورة مجهولة وبدیعة من الإستخدام، استخرجتها من إحدی آیات القرآن الکریم. الصّورة الّتی لم ینتبه إلیها دارسو المحسّنات البدیعیة حتّی الآن، وجاءت فی قالب عطف النَّسَق الّذی یُوجَد فیه عطفُ ثلاثة أسماء بالواو علی معمول عامل واحد (الفعل)، وبهذا العطف إکتسب العامل هذا معنی مختلفاً یناسب کُلّاً من الأسماء الأربعة المذکورة.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعددیة وجهات النظر وانزیاحیتها فی قصة آدم(ع) فی القرآن الکریم

زاویه دید نمایش دهنده شیوه­ای است که نویسنده به کمک آن، مواد داستانی خود را به خواننده ارائه می­دهد وارزیابی داستان براساس فهم ونقد آن امکان پذیر است. تنوع در کاربرد صیغه­های روایی که ساختار روایی را پربار می­کند، در قرآن ودر داستان آدم(ع) به صورت زیبا به کار گرفته شده وجنبه هنری وفکری باهم آمیخته شده وشکل روائی که متناسب با اندیشه است، ایجاد شده است.          در روایت داستان حضرت آدم، شک...

full text

تعددیة وجهات النظر وانزیاحیتها فی قصة آدم(ع) فی القرآن الکریم

زاویه دید نمایش دهنده شیوه­ای است که نویسنده به کمک آن، مواد داستانی خود را به خواننده ارائه می­دهد وارزیابی داستان براساس فهم ونقد آن امکان پذیر است. تنوع در کاربرد صیغه­های روایی که ساختار روایی را پربار می­کند، در قرآن ودر داستان آدم(ع) به صورت زیبا به کار گرفته شده وجنبه هنری وفکری باهم آمیخته شده وشکل روائی که متناسب با اندیشه است، ایجاد شده است.          در روایت داستان حضرت آدم، شکل­های...

full text

دراسة فی استخدام الاشتغال فی القرآن الکریم

یعتبر أسلوب الاشتغال -بوصفه باب من أبواب النحو- أحد الأسالیب البیانیة الذی استعمل فی القرآن الکریم، وهو یعنی أن یتقدّم اسم ثم یذکر عامل عمل فی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو فی اسم مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو عمل فی اسم متبوع لتابع مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم. أحکام الاشتغال کثیرة مع أن هذا الأسلوب استعمل فی القرآن 43 مرة، وقد اتفق علی کون هذا الأسلوب اشتغالاً فی سبعة، ولا توجد نماذج لأکثر وجو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 26

pages  125- 149

publication date 2013-05-11

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023