آیندۀ سوریه و فرصت‌ها و چالش‌های‌ آن برای جمهوری اسلامی ایران

بحران سوریه، از همان روزهای نخستین، به کشمکش‌ها و منازعات داخلی محدود نماند و عرصۀ جدال بازیگران مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شد که منافع هم‌سو یا متضاد با یکدیگر داشتند. ازاین‌رو، بدیهی است که آیندۀ سوریه بر منافع این بازیگران تأثیر خواهد گذاشت. باتوجه‌به اینکه حفظ بشار اسد در قدرت یا برکناری او تأثیر بسیار زیادی در آیندۀ سوریه دارد، نویسندگان مقالۀ حاضر به این پرسش پاسخ می‌دهند که ماندن یا برکنارشدنِ بشار اسد جمهوری اسلامی ایران را با چه فرصت‌ها و چالش‌هایی مواجه خواهد کرد. برای پاسخ به این پرسش، از روش آینده‌پژوهی (رویکرد اکتشافی) و شیوۀ سناریونویسی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که، باتوجه‌به روندهای موجود، در میان چهار سناریوی ممکن (1. حفظ بشار اسد، تثبیت نفوذ ایران؛ 2. حفظ بشار اسد، تثبیت نفوذ روسیه، کاهش نفوذ ایران؛ 3. حفظ بشار اسد، تقسیم قدرت در میان کُردها، علویان و سنی‌ها؛ 4. برکناری بشار اسد، کاهش نفوذ ایران، افزایش نفوذ رقبای منطقه‌ای ایران)، سناریوی دوم محتمل‌ترین سناریو است.