آنالیز رشد و صفات کیفی کدو تخم کاغذی (Cucurbita pepo L) تحت تاثیر کاربرد کود‌های آلی و شیمیایی

سابقه و هدف: تولید و مصرف کود‌های شیمیایی در کشاورزی متداول مشکلات زیست محیطی بسیاری را به همراه دارد. در حالی که، کاربرد کود‌های آلی به جای کود‌های شیمیایی می‌تواند نقش مهمی در حاصلخیزی خاک، افزایش کیفیت محصول و سلامت بوم نظام های زراعی داشته باشد. کدو پوست کاغذی، گیاهی علفی و یکساله متعلق به خانواده کدوئیان است. گیاهان متعلق به تیره کدوییان به علت تجمع درصد بالایی از پروتئین و بویژه روغن در دانه از ارزش غذایی مناسبی برخوردار هستند. از این رو هدف از این تحقیق بررسی تاثیر منابع مختلف کودی و تلفیق آنها ویژگیهای کمی و کیفی کدو تخم کاغذی می باشد.مواد و روش‌ها: به منظور بررسی آنالیز رشد و صفات کیفی کدو تخم کاغذی تحت تاثیر کاربرد کود‌های آلی و شیمیایی آزمایشی در قالب طرح بلوک‌‌ کامل تصادفی با 3 تکرار در سالهای زراعی 1390- 1389 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. تیمارها شامل: ) N0 شاهد)، N1 (66-66-99 کیلوگرم در هکتار NPK معادل 33 %)، N2 (132-132-198 کیلوگرم در هکتار NPK معادل 66 %)، N3(200-200-300 کیلوگرم در هکتار NPK معادل 100 %)، H: کود دامی (30 تن در هکتار)، 1/2 H + N1) :HN1)، :HN2 ( N2+ 1/2 H)، HN3: ( N3+ 1/2 H)، : کمپوست زباله شهری (30 تن در هکتار)، : N1)+ 1/2 C)، N2) :CN2+1/2 C )، N3 ) :CN3+1/2 C ) و HN: (1/2 C + 1/2 H) بود. در این تحقیق سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن، اسید های اسید لینولئیک و اسید اولئیک اندازهگیری شدند. یافته‌ها: نتایج نشان دادند کاربرد تلفیقی کودهای دامی با کودهای شیمیایی سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی را افزایش داد. کاربرد تیمار تلفیقی 132-132-198 کیلوگرم در هکتار NPK + 15 تن کود دامی در هکتار بیشترین عملکرد دانه را با میانگین 1044 و 1148 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در سال اول و دوم آزمایش تولید کرد. بالاترین درصد روغن و شاخص برداشت نیز از کاربرد تیمار تلفیقی 132-132-198 کیلوگرم در هکتار NPK + 15 تن کود دامی در هکتار در دو سال آزمایش بدست آمد. بیشترین عملکرد بیولوژیک و اسیدهای چرب لینولئیک و اولئیک در اثر کاربرد کود دامی بدست آمد. کاربرد کود شیمیایی سطح سوم N3 (200-200-300 کیلوگرم در هکتار (NPK کم‌ترین درصد روغن دانه را در بین سطوح مختلف کود شیمیایی تولید نمود.نتیجه‌گیری: در کل نتایج نشان داد مصرف بیش از اندازه کودهای شیمیایی بر تمامی صفات مورد مطالعه (بجز شاخص برداشت) تاثیر منفی بر جای گذاشت. کاربرد تیمار تلفیقی :HN2 (132-132-198 کیلوگرم در هکتار NPK + 15 تن کود دامی در هکتار) به جای کودهای شیمیایی میتواند موجب ارتقاء عملکرد کمی و کیفی کدوی تخم کاغذی شده و گامی در جهت نیل به کشاورزی پایدار محسوب گردد.