آموزش مجازی زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان: بررسی موردی دو تارنمای اینترنتی

ظهور شبکه‌های گسترده­ی جهانی اینترنت و اینترانت، در کنار ابزارها و امکانات آموزشی پیشرفته، باعث تحول در روش‌های آموزشی شده و این امکان را فراهم کرده است تا طیف وسیعی از فراگیران در نقاط مختلف و فواصل دور و نزدیک، تحت پوشش آموزش مجازی (با روش‌هایی متفاوت از شیوه­ی سنتی و بدون نیاز به شرکت در کلاس‌های حضوری) قرار گیرند. از این‌رو، در پژوهش حاضر، با هدف واکاوی آموزش مجازیِ زبان فارسی، به بررسی دو تارنمای اینترنتیِ شورای گسترش زبان و ادب فارسی (داخل کشور) و فارسی مجازی (خارج کشور)، با توجه به اصول رویکرد وب‌محور، پرداخته شده است و نقاط قوت و ضعف هر یک از این تارنماها براساس یک بازبینه (چک‌لیستِ) مورد بحث قرار گرفته­­اند. بازبینه‌ی به‌کار رفته در این پژوهش، شامل ده معیار با عنوان‌های شفافیت علائم، مدیریت درس­ها و مکانیسم بازخورد، قابلیت دسترسی، قابلیت کارآیی و هماهنگی، راهکارهای ارزیابی، تثبیت مطالب در حافظه، طرح درس و ساختار محتوای درسی و نمایش درس، تعامل و همکاری، جذابیت ظاهری، و همخوانی فرهنگی می­باشند. در مورد هر تارنمای آموزشی، از ده نفر (که عموماً با آموزش مجازی آشنایی داشته و مدرس یا دانشجو بوده‌اند)، نظرخواهی شد؛ بدین نحو که ابتدا تارنمای آموزشی به افراد مورد نظر معرفی شد و سپس از آنها درخواست شد که با بررسی محتوای آموزشی و امکانات تارنما، نظر خود را در مورد 36 پرسش درج شده در بازبینه بیان نمایند. با جمع‌بندی پاسخ‌های داده شده به این پرسش‌ها در بخش نتیجه‌گیری محاسن و معایب این تارنماها مطرح و راهکارهایی برای بهبود آموزش مجازی ارائه شده است.