آموختن از گذشته، کاربست نحو فضای خانه عطروش و محتشم شیراز در تداوم حس تعلق مکان ویلاهای معاصر

Authors

  • الهام فلاحی دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
  • امین حبیبی دکتری معماری، استادیار بخش معماری دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
Abstract:

طبق تعریف خانه از دید بزرگان معماری از جمله تادائو آندو خانه بلافصل­ترین فضای مرتبط با آدمی است (روزنامه شرق، 1390)، با این حال مواردی از جمله تغییر سبک زندگی ایرانیان سبب تغییردر ماهیت و تعاریف فضاهای معماری خانه­های معاصر شده است؛ به نظر می­رسد خانه­های سنتی ایران دارای شاخص­هایی هستند که می­توانند حس تعلق به مکان را در انسان ایرانی زنده نگه دارند و روح فضا را از گذشته به حال منتقل کنند، این مهم می­تواند بخش عمده­ای از راه­کارهای طراحی بومی خانه­های ویلایی در ایران شود. از این رو پاسخ به این سوال که مولفه­های شکل­دهنده حس تعلق به مکان در خانه­ ایرانی کدامند و کدام­یک از مولفه­ها نیاز به باز­آفرینی و باز­اندیشی داشته و کدام­ باید حفظ شود، مطرح می­گردد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ نوع، کاربردی است و به سبب ماهیت ترکیبی (هایبرید)، شامل تحقیق کیفی که با تحلیل و تفسیر اطلاعات به روش کتابخانه­ای با تمرکز بر نظریه­های حس تعلق به مکان بدست آمده و تحقیق بر مبنای نمونه موردی است که خانه­های سنتی عطروش و محتشم شیراز و خانه­های ویلایی به نام­های ویلای مسعودی و آخر هفته از طریق مشاهده و تحلیل با شبیه ساز رایانه­ای دپث مپ جهت بررسی چیدمان فضایی هر دو حالت مدرن و سنتی و مقایسه تطبیقی اطلاعات و به دست آوردن راه­کارهای بومی، مزایا و معایب در پاسخگویی به عوامل تاثیرگذار در حس تعلق هر نمونه انجام شده و از طریق استدلال منطقی به استخراج عوامل کالبدی موثر در ایجاد حس تعلق فضای داخلی خانه به دو ویژگی فیزیکی IEQ (انعطاف پذیری) و آسایشی منتج شده است. تحلیل شبیه­سازی شده نمونه­های موردی نشان داد که اجزایی چون دالان ورودی، دالان­های منتهی به اتاق­های خصوصی و هشتی در خانه­های مدرن حذف شده که سبب بروز مشکلاتی از قبیل عدم کارآمدی فضاها در ایجاد سلسله­مراتب و محرمیت گشته است و فضاهایی مانند اتاق­های خصوصی که اغلب شخصی نبودند در خانه­های معاصر بازآفرینی شده که این عامل سبب افزایش احترام به حریم شخصی افراد خانواده و مهیا شدن محیطی جهت کار در خانه شده است. در نهایت پس از تحلیل نتایج دیده شد که معماری خانه ایرانی، با الگو­برداری از خانه­های سنتی و باز­آفرینی اجزای حیاط مرکزی، هشتی و افزایش فضاهای واسط کارآمد می­تواند سبب افزایش احساس تعلق کالبدی ساکنین شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خوانش قصه‌های جامعه از متن فضای شهری: تقویت و تداوم حس مکان

در سال‌های اخیر علی‌رغم فراگیر شدن بحث‌های جهانی شدن و گسترش روابط در دنیای مجازی همچنان مکان و حس مکان، کانون توجه بسیاری از پژوهش‌های نظری و تجربی است. اهمیت یکپارچگی رویکردهای عینی و ذهنی به این مفاهیم، بر تعادل و موازنه پرداختن توأمان به ویژگی‌های فیزیکی مکان‌ها و ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه تأکید می‌کند. در این زمینه روایت قصه‌های جامعه شامل خاطرات، باورها، ارزش‌ها و اسطوره‌های جامعه د...

full text

بررسی حس تعلق به مکان در محلات شهر خرم‌آباد

حس تعلق به مکان، یکی از مباحث مهم در برنامه‌ریزی شهری است که در برنامه‌ریزی و توسعه شهرها نقش زیادی می‌تواند ایفا کند. به طوری که حس تعلق بالای شهروندان به محله و شهر خود، از جهات گوناگون برای توسعه و پیشرفت شهرها بسیار سودمند است. تحقیق حاضر به دنبال بررسی مقایسه‌ای محلات مختلف شهر خرم‌آباد از لحاظ حس تعلق مکانی است. در این راستا احساس تعلق و وابستگی افراد به مکان، در هر محله مشخص شده و سپس بر...

full text

تحلیل بعد کالبدی حس تعلق به مکان در خانه های سنتی و مجتمع های مسکونی امروزی

مقاله حاضر با طرح این پرسش که چرا رنگ تعلق از چهره خانه­های امروزی برگرفته شده است، آغاز می­گردد. برای پاسخ به این سوال، نمونه­هایی از خانه­های سنتی دارای سکنه و مجتمع­های مسکونی جدید در شهر شیراز انتخاب شدند. با روش بررسی های اسنادی و میدانی، دیدگاه­های مختلف ساکنین خانه­ها طی پرسشنامه­هایی در حیطه عناصر کالبدی حس تعلق مکان جمع آوری گردید و با نرم افزار (spss) تحلیل شد. نتایج نشان داد که حس تع...

full text

ارزیابی تاثیرپذیری حس تعلق شهروندی از حس مکان با تاکید برمولفه‌ی معنای آن؛ مورد مطالعاتی: شوشتر نو در استان خوزستان

حس مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می­دهد، به­طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می­شود. این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی باخصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می­گردد. حس مکان علاوه بر این که موجب احساس راحتی از یک محیط می­شود، از مفاهیم فرهنگی موردنظ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 10

pages  227- 250

publication date 2020-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023