آسیب‌شناسی نشر یافته‌های پژوهشی کشاورزی

نشر یافته‌های پژوهشی یکی از نیازهای اساسی جامعه علمی است. بر این پایه، آسیب‌شناسی فرآیند نشر و حفظ کیفیت آن‌ها، اولویت می‌یابد. نبود زمینه‌ی نشر به‌هنگام یافته‌‌‌های پژوهشی، به ویژه در کشاورزی، سبب بی‌‌نتیجه ماندن یافته‌‌های پژوهشگران می‌‌شود. از سوی دیگر، کیفیت نشر مقاله‌‌ها اهمیت بسیاری دارد. در این راستا، هدف این مقاله، آسیب‌شناسی نشر یافته‌های پژوهشی در عرصه کشاورزی بود. این تحقیق از نوع توصیفی‌‌ است که با استفاده از یک پیمایش داده‌های مورد نیاز جمع‌آوری گردید. جامعه‌ی آماری پژوهش، شامل 6773 نفر از اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکتری کشاورزی دانشگاه‌‌های دولتی ایران بودند که 363 نفر از آن‌ها (106 هیئت علمی و 257 دانشجوی دکتری) بر پایه جدول کرجسی و مورگان با استفاده از روش نمونه‌گیری سه مرحله‌ای انجام گرفت. ابزار گرد‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌‌ای بود که برای تأیید روایی ظاهری و محتوایی، در اختیار چند تن از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی قرار داده شد. هم‌چنین، پایایی پرسشنامه، با استفاده از ضربب پایایی θ، تأیید شد (93/0≥ θ≥72/0). با کاربرد نظریه سه‌شاخگی، آسیب‌های نشر یافته‌های پژوهشی در سه حیطه‌ی زمینه نشر (شامل زمینه‌های دانشی، اخلاقی و نگرشی)، ساختار نشر (شامل ساختارهای سیاستی، بررسی و پذیرش، فرآیند داوری و چاپ) و رفتار نشر (شامل رفتارهای برنامه‌ریزی، سازماندهی، نگارشی و بازنگری) دسته‌بندی شده و گویه‌های تشکیل‌دهنده هر کدام رتبه‌بندی گردیدند. گویه‌های تشکیل‌دهنده کیفیت نشر و پیامدهای آسیب‌شناسی نشر یافته‌های پژوهشی نیز از نظر پاسخگویان رتبه‌بندی شدند. با استفاده از تحلیل عاملی، چهار عامل آسیب‌شناختی داده‌‌سازی و ‏اولویت‌‌ها، فرآیند داوری، اصول نگارشی و منابع و هزینه‌‌ها در نشر یافته‌های پژوهشی کشاورزی استخراج شدند. در پایان، بنا بر یافته‌ها، پیشنهادهای کاربردی چندی ارایه شد.