آسیب‎شناسی مهندسی مالی اسلامی رایج در راستای طراحی نظام مالی اسلامی

Authors

Abstract:

مهندسی مالی رایج مجموعه علوم یا فنونی است که به دنبال پیدا کردن روش‎های نوین و مؤثر برای تأمین بهینه مالی، در قالب مبانی، اهداف و چارچوب‎های نهادی حاکم بر اقتصاد لیبرال است. مسئله اصلی این است که آیا می‎توان با شبیه‎سازی به راهبردها و الگوهای سازگار با اهداف نظام مالی اسلامی دست یافت؟ در این مقاله برای رسیدن به پاسخ ابتدا به بیان سیر تاریخی و تحلیل رویکردهای مالی اسلامی پرداخته شد. رویکرد غالب مالی اسلامی رایج روش انفعالی (تطبیق، شبیه‎سازی و تصحیح) است که نقطه مشترک آن تأکید بر بازسازی دستاوردهای نهایی‎گرایی در اقتصاد مالی رایج است. پژوهش‎ها در این سطح با در خدمت‎گیری دستگاه فقه، فاقد روش‎شناسی خاص برای دستیابی به اهداف مالی اسلامی هستند. در بررسی انجام شده افزون بر مشکل عدم وحدت نظر در موضوعات مالی، رویکرد انفعالی با آسیب‎های عدم وحدت نظر، تطبیق‎دهندگی، استفاده گسترده از حیل، پیچیده‎سازی و ناهمخوانی با اهداف همراه است که در مجموع موجب بی‎خاصیت‎نمایی ضوابط قراردادها و وجود فلسفه تحریم ربا و سایر ضوابط مسلم در باب معاملات شده است. این رویکرد به طعن مخالفان و عدم تمایز واقعی نظام مالی ابداعی با رایج منجر شد. پیشنهاد می‎شود در گام نخست با رویکرد نظام‎ساز و اندیشه اعتدال فقه، به کشف ضابطه‎های اقتصاد مالی از منافع فقه و اخلاق پرداخت و در چارچوب آن و متناسب با اهداف ساختار نظام مالی اسلامی در جهت رفع نیازهای مالی واقعی طراحی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اصول اخلاقی حاکم بر مهندسی نظام مالی اسلامی

نظام مالی اسلامی بر خلاف نظام مالی متعارف، اخلاق‌محور است. از این رو، مهندسی نظام مالی اسلامی می‌باید بر پایۀ اصول و هنجارهای اخلاقی سامان یابد. این اصول و هنجارها که در منابع اصیل اسلامی مانند قرآن و سنت ذکر شده، حقوق و تکالیف شرکت‌کنندگان در یک نظام مالی اسلامی را مشخص می‌سازد و چهارچوب حقوق واحدهای دارای مازاد منابع (پس‌اندازکنندگان) و واحدهای دارای کمبود منابع (سرمایه‌گذاران) را روشن می‌کند...

full text

مهندسی مالی عقود در تأمین مالی خرد اسلامی در ایران

 تأمین مالی خرد در طول دهۀ گذشته رشد فزاینده‌ای از حیث گسترۀ مفهومی، اهداف، نهادها، شیوه‌ها و دامنۀ عرضه‌کنندگان و متقاضیان داشته است. اکنون برنامه‌های تأمین مالی خرد به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که توان پاسخگویی به نیازهای مختلف را داشته باشند. ضرورت پرداختن به انقلاب تأمین مالی خرد و لزوم طراحی نظام تأمین مالی خرد اسلامی در کشور حقیقتی انکارناپذیر است. یکی از عناصر طراحی این نظام، شیوه‌های تأمین ...

full text

آسیب‌شناسی تأمین مالی خرد در بانک‌های ایران: درس‌هایی برای طراحی نظام تأمین مالی خرد اسلامی

تأمین مالی خرد را می‌توان به‌عنوان سازوکار عرضه خدمات مالی گوناگون به گروه‌های با درآمد پایین تعریف کرد. این افراد معمولاً به دلیل اینکه جایگاه اعتباری پایینی دارند، مورد توجه بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی متعارف، قرار نمی‌گیرند. از طرفی یکی از مأموریت­های اصلی بانک‌های اسلامی تأمین تسهیلات خرد برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه می‌باشد و این در حالی است‌ که بانک‌ها به‌طور معمول ترجیح می‌دهند منابع خود را ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 33

pages  243- 270

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023