آسیب‌شناسی مشروعیت در اندیشۀ سیاسی هخامنشیان (تحلیل محتوای کتیبه‌ها)

author

  • روح اله اسلامی استادیار گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

پگاه تاریخ بشر در موضوع سیاست را ایرانیان به خود اختصاص داده‌اند و آنان بوده­اند که وجوه غارتگری، جنگ، خشونت، ناامنی، بی‌نظمی، آشوب و تجاوز را به سمت گفتمان­های آبادانی، رواداری، راستی، اخلاق و حقوق بشر سوق داده­اند. سلسلۀ هخامنشیان به گفتۀ ابن‌خلدون و هگل سرآغاز حکمرانی انسانی در تاریخ بشر است. در این نوشتار قصد داریم با تحلیل سنگ‌نوشته‌ها و کتیبه‌های به‌جای‌مانده از دورۀ هخامنشیان، به این پرسش پاسخ دهیم که چه کسی، با چه ویژگی‌هایی حق حکمرانی در این سلسله را به‌دست می­آورده است. مجموعه کتیبه­های به‌جای‌مانده در تخت جمشید، همدان، شوش، بیستون، خراسان، مصر و ... که گفته­ها و گزاره­های شاهانی چون کوروش، داریوش، کمبوجیه و ... را ثبت کرده است، منبع دستۀ اول و مستقیمی در جهت شناخت و نقد و بررسی اندیشۀ سیاسی ایران محسوب می­شود. بر قلمرو حکومتی که نیمی از پهنۀ مسکونی کرۀ زمین را در اختیار داشت، چه کسی با چه شاخص‌هایی می­بایست حکومت‌داری کند. در این نوشتار وجوه تکنیکی هرم حاکمیت هخامنشیان مورد بررسی انتقادی قرار می­گیرد تا وجهی ناشناخته و بسیار تداومی در اندیشۀ سیاسی ایران تحلیل شود. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اندیشۀ حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از منظر آیت‌الله‌العظمی امام خمینی (ره)

تلفیق پیرایه‌های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به‌همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به‌مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی‌بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی،...

full text

اندیشۀ سیاسی حزب التحریر

اوضاع سیاسی- اجتماعی جهان اسلام، به ویژه خاورمیانه، در نیمۀ سدۀ بیستم شرایطی را به وجود آورد تا جنبشی به نام حزب التحریر (حزب آزادی‌بخش) در آن شکل بگیرد. این حزب در سال 1952م در شهر قدس به رهبری شیخ تقی‌الدین النبهانی، که از زُمره دانش‌آموختگان الازهر بود، وارد صحنۀ مبارزات اسلامی در راه بیداری امت اسلامی گردید. آن‌گونه که از نام آن برمی‌آید حزب درصدد است تا با فراهم کردن شرایط و زمینه‌ها، جوامع...

full text

اندیشۀ حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از منظر آیت الله العظمی امام خمینی (ره)

تلفیق پیرایه های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی،...

full text

مبانی اندیشۀ سیاسی شیخ اشراق

با وجود آنکه شیخ اشراق به معنای رایج کلمه، فیلسوف سیاسی نیست؛ در عین حال به دلیل اهتمام جدی‌اش نسبت به تعریف و تبیین جایگاه حکیم متأله در رأس هرم ریاست تامه دینی و دنیایی و نیز بواسطه ماجرای تراژیک تکفیر و قتلش (که شائبه سیاسی بودن فعالیت‌های وی را تقویت نموده است) مورد توجه پژوهندگان حوزۀ اندیشه‌های سیاسی واقع شده است. شیخ اشراق از اندیشه‌های حکمی فهلویون و حکمای پارس و نیز حکمت اشراقی افلاطون...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 47  issue 4

pages  833- 851

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023