آزمون اثرات مشوق های مالیاتی (شواهدی در ایجاد رقابت مالیاتی، جذب سرمایه گذاری و افزایش رشد اقتصادی)

آزمون اثرات مشوق­های مالیاتی (شواهدی در ایجاد رقابت مالیاتی، جذب سرمایه­گذاری و  افزایش رشد اقتصادی) محمدقاسم  رضایی*، محبوبه سبزرو** و محمد رضایی­پور***   تاریخ دریافت: 22/9/1391                                                تاریخ پذیرش: 25/3/1392   در این مقاله دو پرسش اصلی در مورد مشوق­های مالیاتی مورد توجه قرار می­گیرد: نخست اینکه، آیا کشورها بر سر مشوق­های مالیاتی به همان روشی رقابت می­کنند که در مورد نرخ‌های مالیاتی چنین کاری را انجام  می­دهند؟ و دوم، آیا مشوق­های مالیاتی به کار گرفته شده، بر سرمایه­گذاری و رشد اقتصادی اثر دارد؟ نتایج آزمون پرسش اول با استفاده از روش اقتصادسنجی فضایی برای داده­های پانل و به‌کارگیری روش تخمین حداکثر درست‌نمایی(MLE)، حاکی از آن است که کشورهای درحال‌توسعه، به دنبال رقابت بر سر نرخ‌های مالیاتی و تعطیلات مالیاتی (و نه تخفیف‌های سرمایه‌گذاری) هستند. به عبارت دیگر، حکومت یک کشور، سیاست مالیاتی دولت‌های دیگر را به‌عنوان ملاکی برای قضاوت در مورد سیاست مالیاتی خود در نظرمی­گیرد. همچنین نتایج آزمون پرسش دوم با استفاده از روش اقتصادسنجی برای داده­های پویا و به‌کارگیری روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) حاکی از آن است که نرخ‌های مالیاتی و تعطیلات مالیاتی بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تأثیر می‌گذارند، در حالی که تخفیف‌های سرمایه‌گذاری چنین حالتی ندارند و از سویی، تنها نرخ‌های مالیاتی اثر معنا­داری بر سرمایه­گذاری بخش خصوصی و رشد اقتصادی دارند. مشوق­های آزمون شده در این مقاله شامل کاهش نرخ‌های مالیاتی، تعطیلات مالیاتی و تخفیف­های سرمایه­گذاری و شواهد تجربی، براساس دوره زمانی 2008- 1985 و اطلاعات 45 کشور درحال‌توسعه است. *  کارشناس ارشد و پژوهشگر سازمان امور مالیاتی کشور، پست الکترونیکی: [email protected]. ** کارشناس ارشد و پژوهشگر سازمان امور مالیاتی کشور، پست الکترونیکی: [email protected]. *** عضو هیأت علمی مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (نویسنده مسئول)،‌ پست الکترونیکی: [email protected].